Eugeniusz Chrobak urodził się 1 czerwca 1939 r. w Bielsku-Białej, zmarł 28 maja 1989 r. w Khumbutse pod Mount Everestem. Z zawodu mgr inż. chemik, absolwent Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Był instruktorem alpinizmu i filmowcem górskim. Taternictwo uprawiał od 1958 r. Był wszechstronny, świetnie wspinał się zarówno w skale jak i lodzie, latem i zimą, w Tatrach, Alpach i górach najwyższych.


Eugeniusz Chrobak, źr. portalgorski.pl

Eugeniusz Chrobak, źr. portalgorski.pl

W Tatrach, zarówno latem jak i zimą, przeszedł wiele trudnych dróg, a także wytyczył 15 nowych, m.in. dwie na Kazalnicy Mięguszowieckiej, poza tym na Małym Młynarzu, Złotej Turni, Skrajnym Jastrzębim Kopiniaku (środkiem południowej ściany, z Andrzejem Mrozem) oraz Zadniej Bednarzowej Turni.

W 1962 r. wraz z Januszem Kurczabem, Zygmuntem Andrzejem Heinrichem i Krzysztofem Zdzitowieckim brał udział w pierwszym przejściu Filara Kazalnicy Mięguszowieckiej, które zapisało się na kartach historii jako przełomowe dla taternictwa i otwierające nową epokę dróg ekstremalnych.

Uczestniczył w ośmiu pierwszych zimowych przejściach, m.in. Wariantu R na wschodniej ścianie Mnicha (w 1961 r. z Tadeuszem Łaukajtysem), drogi Momatiuka na północno-wschodniej ścianie Kazalnicy Mięguszowieckiej (w 1963 r. z T. Łaukajtysem), drogi Gryczyńskiego na północno-wschodniej ścianie Małego Młynarza i północno-wschodniej ściany Rumanowego Szczytu. Na swoim koncie ma pierwsze samotne przejście Wariantu R.

W Alpach wytyczył m.in. nową linię na wschodniej ścianie Filara Narożnego (1969) i na Pointe Hélène na Grandes Jorasses (w 1970 r. z Wojciechem Wróżem i Jackiem Porębą) w masywie Mont Blanc oraz uczestniczył w pierwszych przejściach zimowych drogi Contamine’a na Aiguille Verte i Filara Boccalatego na Mont Blanc du Tacul. Przechodził również ekstremalne drogi w Dolomitach, a w tym Superdirettissimę północnej ściany Cima Grande di Lavaredo i drogę Solledera na Civetcie.

Brał udział w wielu wyprawach w różne rejony świata. Jeździł na wyprawy w Kaukaz, Pamir, Andy, Hindukusz, Karakorum i Himalaje.

W 1964 r. w Kaukazie wszedł nowymi i trudnymi drogami na Kosztan-tau i Wschodnią Miżirgi. W roku 1967 wraz z innymi polskimi alpinistami zdobył swój pierwszy siedmiotysięcznik – Pik Lenina, a w 1984 r. stanął na Piku Komunizmu w Pamirze.

Wspinał się w Andach Peruwiańskich, gdzie w 1973 r. z Tadeuszem Łaukajtysem, Wojciechem Szymańskim i Ludwikiem Wilczyńskim wspiął się nowymi drogami na Huandoy Oeste i Nevado Veronica.

W Hindukuszu w 1975 r. dokonał pierwszego trawersu masywu Szachaur - Nadir Shah.

{youtube}L1nXud453Aw{/youtube}

Himalaje i Karakorum
W roku 1971 uczestniczył w kierowanej przez Andrzeja Zawadę wyprawie, która dokonała pierwszego wejścia na Kunyang Chhish (7852 m). W 1976 r. wraz z W. Wróżem próbował poprowadzić nową drogę południowo-wschodnią granią na K2, gdzie osiągnął wysokość 8400 m, do szczytu zabrakło w prostej linii 200 m. Ponownie z W. Wróżem, w 1978 r. dokonał pierwszego wejścia na Kanczendzongę Południową (8476 m). Wiosną 1980 r. uczestniczył w narodowej wyprawie na Mount Everest. W 1983 r. zdobył nową drogą Tukuche Peak (6920 m). W zimie 1984 r. wszedł w skład kierowanej przez A. Zawadę polsko-kanadyjskiej ekspedycji na Cho Oyu. W 1986 r. kierował wyprawą, która pokonała południową ścianę Dhaulagiri, jednak bez dotarcia na wierzchołek. Brał też udział w kierowanej przez A. Zawadę międzynarodowej zimowej ekspedycji na K2 w roku 1987.

W 1989 r. kierował zwycięską i zarazem tragiczną wyprawą na Mount Everest. Szczyt zdobył z Andrzejem Marciniakiem 24 maja, zachodnią granią. 27 maja, podczas drogi powrotnej do obozu bazowego, na stokach Khumbutse, zeszła lawina. Wskutek poniesionych obrażeń zginęli Zygmunt Andrzej Heinrich, Wacław Otręba, Mirosław Dąsal i Mirosław Gardzielewski. Chrobak umarł następnego dnia – 28 maja. Miał 50 lat. Ocalał jedynie Andrzej Marciniak.


Chrobak Eugeniusz, fot portalgorski.plEugeniusz Chrobak, źr. portalgorski.pl

Eugeniusz Chrobak publikował artykuły o wyprawach i swoich przejściach, wygłaszał też prelekcje o tematyce alpinistycznej i wyprawowej. Jest współautorem książki Ostatni atak na Kunyang Chhisch a także autorem zbioru reportaży Oddychać górami. Jako operator zrealizował kilkanaście filmów dokumentalnych.

Członek honorowy PZA. Nagrodzony trzema złotymi i trzema srebrnymi medalami Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe oraz medalem Zasłużony dla Kultury Fizycznej i Turystyki.

Anna Makowska

Źródła:
- Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu tom VI, Wydawnictwo Stapis
- andrzejzawada.pl