Anna Czerwińska – taterniczka, alpinistka i himalaistka, pierwsza Polka, która wspięła się na wszystkie szczyty Korony Ziemi, zdobywczyni sześciu ośmiotysięczników, propagatorka kobiecego wspinania oraz autorka artykułów i książek o tematyce górskiej. Czerwińska była goście ostatniej edycji Otwartych Dni Wspinania.

Anna Czerwińska, źr. tvn24.plAnna Czerwińska, źr. tvn24.pl

Urodziła się 10 lipca 1949 r. w Warszawie, gdzie mieszka do dziś. Jest absolwentką Wydziału Farmaceutycznego na Akademii Medycznej w Warszawie, a także doktorem Nauk Farmaceutycznych. W zawodzie pracowała krótko, zrezygnowała z kariery na rzecz gór. Potem zajęła się pracami wysokościowymi, a w latach 90. założyła firmę sprowadzającą komputery z Singapuru i orientalne produkty z Indii (w szczytowym momencie miał cztery sklepy i hurtownię). Jej hobby to rafting i kajaki, jednak największą pasją są góry. Napisała o sobie: „Mój zawód to wchodzenie na najwyższe, górskie części globu”.

Wspinać zaczęła się w 1969 r. i od początku najbardziej ceniła damskie zespoły. Z Krystyną Palmowską stworzyła zgrany i trwały duet, doskonale się uzupełniały i wspierały, razem dokonały licznych przejść w Tatrach, Alpach i Himalajach. Liną wiązała się także z Wandą Rutkiewicz, z którą dokonała pierwszego żeńskiego przejścia północnej ściany Matterhornu zimą, podjęła dwie próby wejścia na K2 oraz zrealizowała pierwsze kobiece wejście na Nanga Parbat.

W Tatrach pokonała wiele trudnych dróg m.in. w 1973 r. direttissimę północno-wschodniej ściany Kazalnicy Mięguszowieckiej z Palmowską, w czasie 11 godzin, w 1974 r., ponownie z Palmowską, direttissimę północno-wschodniej ściany Małego Młynarza. Na przełomie lipca i sierpnia 1990 r., w ciągu 7 dni przeszła samotnie grań główną Tatr.

Nadszedł czas na góry wyższe i latem 1977 r., wraz z Palmowską pokonała północną ścianę Matterhornu (4478 m) w Alpach. Rok później, także w żeńskim zespole, z Ireną Kęsą, Palmowską i Rutkiewicz dokonała pierwszego kobiecego przejścia zimowego północnej ściany Matterhornu.

{youtube}h2OqJ6CqglE{/youtube}

Wielokrotnie jeździła w Himalajach i Karakorum, wspięła się m.in. na sześć ośmiotysięczników i dwa wierzchołki boczne:
– lato 1975 – Gasherbrumy – udział w kobiecej wyprawie kierowanej przez Rutkiewicz.
– 5 lipca 1979 – Rakaposhi (7788 m) – polsko-pakistańska wyprawa Klubu Wysokogórskiego w Warszawie i Speleoklubu Morskiego z Gdyni, kierownikiem był Ryszard Kowalewski. Wszyscy członkowie polskiej ekspedycji osiągnęli wierzchołek i tym samym dokonali drugiego wejścia w historii, nową drogą. Dla Czerwińskiej i Palmowskiej było to pierwsze wejście kobiece.
– 30 czerwca 1983 – Rocky Summit (8028m) - przedwierzchołek Broad Peak, w ramach dwuosobowej wyprawy z Palmowską, która szczyt osiągnęła. Czerwińska, najprawdopodobniej po dotarciu na przedwierzchołek sądziła, że to już szczyt i zawróciła. Było to pierwsze wejście kobiece.
– 15 lipca 1985 – Nanga Parbat (8126 m) – z Rutkiewicz i Palmowską, pierwszy zespół kobiecy na wierzchołku.
– 1986 – K2 – dotarła do wysokości ok. 8200 m, nową drogą do Magic Line, z Palmowską i Januszem Majerem. Nie była to jedyna próba podjęta przez himalaistkę, w sumie czterokrotnie walczyła o szczyt K2.
– 1988 – Makalu – kierownik wyprawy. Tomasz Kopyś osiągnął wierzchołek, najprawdopodobniej udało się to także Ryszardowi Kołakowskiemu, który ze szczytu nie wrócił.
– 1990 – Kanczendzonga – kierownik wyprawy.
– 21 maja 2000 – Mount Everest (8848 m) – jest drugą w historii Polką, która stanęła na szczycie.
– 6 października 2000 – Sziszapangma Middle (8013 m) – wierzchołek centralny.
– 21 maja 2001 – Lhotse (8501 m) – pierwsze polskie kobiece wejście. Na szczyt wszedł też Darek Załuski, oraz Szerpa Szerpa Czerwińskiej - Pasang Tsiring.
– 25 września 2001 – Czo Oju (8201 m) – wejście drogą pierwszych zdobywców, od strony tybetańskiej.
– listopad 2002 – Ama Dablam (6812 m) – wzięła udział w komercyjnej wyprawie organizowanej przez Ryszarda Pawłowskiego.
– 2 sierpnia 2003 – Gaszerbrum II (8034 m) – w ramach polsko-amerykańskiej grupy. Tego dnia na wierzchołku staną także Tomasz Tauszyński.
– 25 maja 2006 – Makalu (8485 m) – szczyt osiągnęła samotnie, było to pierwsze polskie kobiece wejście. Na wyprawie była z Jerzym Natkańskim, który z powodu problemów zdrowotnych, na wysokości ok 8400 m zaniechał dalszej akcji górskiej.
– 2007 – K2/Broad Peak – kierownik wyprawy. Broad Peak zdobyli: Olaf Jarzemski, Natkański i Jacek Teler. Czerwińska została w bazie i czekała, aż wygoi się jej ręka po kontuzji spowodowanej spadającą bryłą lodu. Niestety sytuacja nie uległa poprawie. Himalaistka helikopterem poleciała do szpitala i do bazy pod Broad Peakiem już nie wróciła. Nie udało się zaatakować szczytu K2 z powodu niesprzyjających warunków atmosferycznych.
2008 – Dhaulagiri – kierownik wyprawy, zdobycie szczytu uniemożliwiła niekorzystna pogoda.

{youtube}vW44jbt-260{/youtube}

Anna Czerwińska wspinała się na wszystkich kontynentach i w 2000 r. ukończyła Koronę Ziemi, dokonała tego jako pierwsza Polka.

Korona Ziemi:
1978 – Europa: Mont Blanc (4807 m)
1995 – Ameryka Południowa: Aconcagua (6960 m)
1995 – Afryka: Kilimandżaro (5985 m)
1996 – Ameryka Północna: Denali (6194 m)
1996 – Europa: Elbrus (5642 m)
1996 – Australia: Góra Kościuszki (2230 m)
1998 – Antarktyda: Mount Vinson (5140 m)
1999 – Australia i Oceania: Piramida Carstensza (5029 m)
2000 – Azja: Mount Everest (8848 m)

{youtube}hri6YyuHOXs{/youtube}

Jest autorką i współautorką książek: Zdobycie Gasherbrumów, Dwa razy Matterhorn, Trudna góra Rakaposhi, Broad Peak ’83 tylko dwie, Nanga Parbat, góra o zlej sławie, Groza wokół K2, Korona Ziemi oraz autobiograficznej serii: Gór Fanka. Moje ABC w skale i lodzie, Gór Fanka. Na szczytach Himalajów, Gór Fanka w Karakorum 1979-1986, GórFanka powraca w Karakorum. Publikowała także artykuły o tematyce alpinistycznej.

{youtube}NuX9Of8XuZw{/youtube}

Jubilatce życzymy wszelkiej pomyślności!

Anna Makowska

Źródła:
- Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu tom VI, Wydawnictwo Stapis
- www.czerwinska.szkolagorska.com
- wikipedia
- www.national-geographic.pl/traveler/wywiady/wywiad-anna-czerwinska