Piotr Pustelnik - himalaista oraz instruktor alpinizmu, zdobywca Korony Himalajów i Karakorum, w latach 2001-2007 redaktor naczelny miesięcznika „n.p.m.”, od 2016 r. prezes PZA, pracownik naukowy Politechniki Łódzkiej.

Piotr Pustelnik (Fot. Albert Zawada / Agencja Gazeta), źr. wyborcza.plPiotr Pustelnik (Fot. Albert Zawada / Agencja Gazeta), źr. wyborcza.pl

Urodził się 12 lipca 1951 r. w Łodzi. Jest doktorem nauk technicznych (specjalność: ryzyko przemysłowe) i pracownikiem naukowym na Wydziale Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej. Zapowiadał się na dobrego naukowca. Zaraz po zdobyciu swojego pierwszego ośmiotysięcznika, wyjechał na stypendium Fullbrighta do amerykańskiego Troy, gdzie robił doktorat z inżynierii chemicznej, ale we wrześniu 1991 r. wrócił do Polski, bo ani nie chciał zostać za oceanem, ani nie chciał być naukowcem. Góry okazały się ważniejsze.

Wychowanek oraz wieloletni członek Akademickiego Klubu Górskiego w Łodzi, którego był także prezesem, a obecnie jest członkiem honorowym. W 2008 r. Rada Miejska w Łodzi przyznała mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Łodzi. Pisząc o Piotrze Pustelniku należy wspomnieć o jego nienagannej etycznej postawie podczas górskich wypraw. Trzykrotnie ratował ludzkie życie na ośmiotysięcznikach. W roku 1996, po wyprawie na K2, brał udział w akcji sprowadzania skrajnie wyczerpanego włoskiego alpinisty do niższych obozów, za co otrzymał list gratulacyjny od Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W 2005 r. uczestniczył w akcji sprowadzenia na dół Artura Hajzera, który uległ wypadkowi pod przełęczą na grani Broad Peak. W 2006 r., wraz z Piotrem Morawskim, zrezygnował z ataku szczytowego na Annapurnę, by pomóc choremu i niewidzącemu Tybetańczykowi, za co Polski Komitet Olimpijski przyznał mu wyróżnienie „Fair Play”, doceniając całokształt kariery sportowej. W 2007 r., podczas Explorers Festival w Łodzi,  otrzymał nagrodę „Explorera”, którą wyróżniani są najlepsi w dziedzinie eksploracji. W 2011 r. otrzymał „Super Kolosa 2010” za zdobycie Korony Himalajów i Karakorum.

Nie tylko ratował innych, on też ulegał wypadkom, ale jak sam przyznaje zawsze były one konsekwencją jego błędów. Podczas wspinaczki na masyw Monte Rosa w Alpach, wpadł do 20-metrowej szczeliny, z której musiał się wydostać o własnych siłach.

{youtube}Opp4FwcxAwE{/youtube}

Po górach chodził turystycznie od roku 1968, zaś wspinaniem zajął się w 1975 r. Kurs wspinaczkowy rozpoczął na początku lat 70., jednak pierwszego nie ukończył, bo jak stwierdził instruktor Andrzej Wilczkowski, nie nadawał się. Ale Pustelnik nie poddawał się, jeździł w skałki i sam się uczył. W 1978 r. miał już tytuł taternika zwyczajnego i instruktora. W Alpy pojechał po raz pierwszy dwa lata później. Jednak obwiązki dnia codziennego wykluczyły go ze wspinania na jakiś czas. Na rok 1985 i 1986 przypada początek jego przygody z Himalajami, wspiął się wówczas w Kaszmirze i zdobył tam kilka sześciotysięczników, a w tym Pinnacle Peak (6945 m). W latach 1987 i 1989 r., uczestniczył w centralnych wyjazdach Polskiego Związku Alpinizmu w Pamir, w czasie których wspiął się m.in. na Pik Korżeniewskiej (7037 m). W 1991 r. zdobył Denali (6190 m) na Alasce. W roku 2000, w ciągu trzech tygodni od wyjazdu do powrotu, wspiął się na Aconcaguę (6961 m) i Ojos del Salado (6893 m) w Ameryce Południowej. Jeszcze tego samego roku wszedł na Kilimandżaro (5895 m) w Afryce. Rok 2001 zaowocował wejściem na europejski szczyt Monte Rosa (4634 m).

Jako dziecko chorował na serce, więc z górami oswajał się powoli, zwiększając wysokość o tysiąc metrów. Gdy zaadaptował się do przebywania na pięciu tysiącach, to przenosił się na sześć i dalej na siedem i osiem tysięcy. Dzięki tej powolnej metodzie przyzwyczajał swój organizm do dużych wysokości.

Jak dba o formę? Ćwiczy na siłowni z planem treningowym i pod okiem trenera, uprawia biegi interwałowe, jeździ na rowerze, biega i ciągnie oponę. Przez wiele lat grywał także w koszykówkę, rekreacyjnie.

Zapytany o to, co pcha człowieka w góry odpowiedział: W góry chodzimy dlatego, że ten typ emocji, doznań, wrażeń najbardziej nam odpowiada. Jedni lubią plażę, inni morze, a ja lubię góry. To „lubię” jest przez duże „L”.

Po 20 latach zmagań w górach najwyższych, 27 kwietnia 2010 r. stanął na swoim czternastym ośmiotysięczniku i tym samym, jako trzeci Polak, zdobył Koronę Himalajów i Karakorum (przed nim dokonali tego Jerzy Kukuczka i Krzysztof Wielicki). Oświadczył wtedy, że na szczyty ośmiotysięczne już nie wróci, bo wraz ze zdobyciem Annapurny ten rozdział w jego życiu został zamknięty. Warto zauważyć, że Pustelnik późno zaczął wchodzić na ośmiotysięczniki, na pierwszym stanął będąc przed czterdziestką. Przez pewien czas był nawet rekordzistą pod względem długości okresu zdobywania Korony - w 2011 r. rekord ten przypadł Abele Blancowi, który musiał poświęcić aż 29 lat. W drodze po Koronę Pustelnik brał udział w ponad 20 wyprawach i w górach spędził w około 5-6 lat.

Korona Himalajów i Karakorum:
19 lipca 1990 – Gaszerbrum II (8035 m) – wraz z Wandą Rutkiewicz. Samotne wejście na wierzchołek, drogą wyprawy austriackiej Fritza Morawetza. Drugi raz na szczyt wszedł 21 lipca 1997.
12 lipca 1992 – Nanga Parbat (8126 m) – wyprawa Akademickiego Klubu Górskiego w Łodzi, wejście wraz z Józefem Goździkiem, drogę niemiecką od strony doliny Diamir.
24 września 1993 – Czo Oju (8201 m) – nową drogą północno-wschodnią granią, wraz z Krzysztofem Wielickim.
6 października 1993 – Sziszapangma (8013 m) – pierwsze powtórzenie trudnej drogi słoweńskiej południowo-zachodnią ścianą. Wejście na Sziszapangmę i Czo Oju odbyło się w ramach jednej wyprawy.
26 września 1994 – Dhaulagiri (8167 m) – w mieszanym składzie: z Włochami, Amerykaninem i Portugalczykiem, w czasie 3 tygodni, północno-wschodnią granią.
12 maja 1995 – Mount Everest (8848 m) – wejście z tlenem, od strony tybetańskiej, z Ryszardem Pawłowskim.
14 lipca 1996 – K2 (8611 m) – z tlenem, północnym filarem (od strony chińskiej), razem z Pawłowskim. Już po ataku szczytowym, uczestniczył w akcji sprowadzania skrajnie wyczerpanego uczestnika wyprawy do niższych obozów. Otrzymał za to od Polskiego Komitetu Olimpijskiego list gratulacyjny. Dla Pustelnika K2 jest najpiękniejszą górą.
15 lipca 1997 – Gaszerbrum I (8068 m) – szczyt zdobył w ciągu 23 dni, z oryginalnym wariantem, przez przypadek, w kopule szczytowej. Po tym ponownie wszedł na Gasherbrum II.
15 maja 2000 – Lhotse (8516 m) – wejście z tlenem.
15 maja 2001 – Kanczendzonga (8586 m) – z tlenem.
16 maja 2002 – Makalu (8463 m) – wejście z tlenem. Wcześniej próbował zdobyć górę na jesieni 1998 r., jednak ekspedycja zakończyła się niepowodzeniem. Silne wiatry zmusiły wyprawę do odwrotu z przełęczy Makalu La. Rok później śmierć Szerpy i intensywne opady śniegu spowodowały, że alpiniści zawrócili z wysokości 6500 m.
17 maja 2003 – Manaslu (8156 m) – wraz z Krzysztofem Tarasewiczem. W czasie snu używał tlenu.
8 lipca 2006 – Broad Peak (8047 m) – w siedem dni od założenia bazy, wraz z Piotrem Morawskim i Peterem Hamorem. Pierwszy raz próbował zdobyć Broad Peak w 1998 r. razem z Pawłowskim. Wyprawa zakończyła się niepowodzeniem. Wypadek zespołu francuskiego i silny wiatr zawróciły himalaistów spod wierzchołka. Warto jeszcze wspomnieć o wypadku – Pustelnikowi urwała się lina, ale jak podkreśla był to jego błąd, stoczył się praktycznie spod obozu drugiego do pierwszego, potłukł się przy tym i zgubił większość sprzętu. Rok później szanse na zdobycie szczytu przekreślił wypadek koreańskiego partnera. Próbował też latem 2005 r., dotarł wówczas na przedwierzchołek Rocky Summit (22 lipca), wypadek Artura Hajzera uniemożliwił atak na główny szczyt.
27 kwietnia 2010 – Annapurna I (8091 m) – z Peterem Hamorem, w drodze powrotnej minął się z Kingą Baranowską. Wejście z tlenem. Była to piąta próba zdobycia szczytu, i jak założył himalaista, niezależnie od rezultatu, ostatnia, bo jak mówi: Jest różnica między uprawianiem alpinizmu a obsesją. Wiosną 2004 r. kierował międzynarodową wyprawą, która dotarła na wysokość 7200 m. Wiosną 2005 r. pojechał z Morawskim, dotarli do 7300 m. Wraz z Hamorem i ponownie z Morawskim próbował sił na tej górze jeszcze w 2006 r. Dotarł wówczas na wysokość 8020 m, ale wtedy wybrał ratowanie ślepego alpinisty i odpuścił szczyt. Jedynie Hamor stanął na wierzchołku. I znów z Hamorem i Morawskim spotkał się w 2008 r., do szczytu zabrakło 150 m, pogoda uniemożliwiła dalszą wspinaczkę. Można powiedzieć, że w trakcie wszystkich tych podejść przeszedł praktycznie cały masyw Annapurny, zaczynając w 2004 r. od najtrudniejszej, ambitnej drogi brytyjskiej (wytyczonej przez Chrisa Bonningtona), a kończąc z sukcesem na łatwiejszej w porównaniu z poprzednimi.

W roku 2006 wraz z Morawskim i Hamorem realizował projekt Tryptyku Himalajskiego. ”Tres Pedros” postawili sobie za cel zdobycie trzech ośmiotysięczników: Cho Oyu, Annapurny i Broad Peaku i cel w zasadzie zrealizowali. Na Cho Oyu stanął 24 kwietnia Morawski i Hamor, zaś Pustelnik zawrócił z plateau szczytowego. Annapurnę zdobył 21 maja Hamor. Pustelnik i Morawski weszli wtedy na Annapurnę Wschodnią (8010 m), ze szczytu zrezygnowali na rzez ratowania chorego i niewidzącego alpinisty z Tybetu. Broad Peaku zdobył Pustelnik wraz z Hamorem 8 lipca, a 9 na szczycie stanął Morawski. Za projekt ten Polacy zostali wyróżnieni Nagrodą Środowisk Wspinaczkowych „Jedynka”.

W 2013 r. przewodniczył Zespołowi Polskiego Związku Alpinizmu ds. zbadania okoliczności i przyczyn wypadku podczas zimowej wyprawy na Broad Peak.

W trakcie Walnego Zjazdu Delegatów PZA odbywającego się w Podlesicach w dniach 21-22 maja 2016 r. został wybrany nowym prezesem PZA zastępując pełniącego tę funkcję od 2001 r. Janusza Onyszkiewicza.

Jakie są plany Pustelnika na nadchodzący czas? W grudniu 2017 r. planuje zrobić trawers od wybrzeża Antarktydy do bieguna południowego. Wyprawa odbędzie się drogą lądową, bez wsparcia z zewnątrz, szlakiem Amundsena – Axel Heiberg Trail.

Jubilatowi życzymy wszelkiej pomyślności!

Anna Makowska

Źródła:
-Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu tom VI, Wydawnictwo Stapis
-piotrpustelnik.wspinanie.pl/blog/author/piotr
-wikipedia
-www.biznesistyl.pl/ludzie/wywiady/733_piotr-pustelnik-himalaista.html
-www.newsweek.pl/polska/piotr-pustelnik--nie-chcialbym-wiedziec-o-sobie-wszystkiego,58761,1,1.html
-lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,21544370,slynny-himalaista-piotr-pustelnik-teraz-uprawiam-sporty-nocne.html?disableRedirects=true
-wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/piotr-pustelnik-jest-roznica-miedzy-uprawianiem-alpinizmu-a-obsesja-wywiad/lc0s7x
-www.przegladsportowy.pl/inne-dyscypliny,piotr-pustelnik-pokonal-annapurne-i-zdobyl-korone-himalajow,artykul,89990,1,307.html
-www.polskieradio.pl/9/1364/Artykul/845646,Piotr-Pustelnik-spadl-z-Broad-Peak-kupil-line-i-wrocil
-outdoormagazyn.pl/2017/05/piotr-pustelnik-wyrusza-w-grudniu-na-biegun-poludniowy