Opisywane poniżej turnie opadają na północny wschód (do Doliny Jaworowej) wysokimi i urwistymi ścianami skalnymi, tworzącymi wspólnie z urwiskami Jaworowych Szczytów wspaniały mur skalny– Jaworowy Mur.

Jaworowe Turnie (słow. Javorové veže, niem. Javorovatürme, Ahorntürme,
węg. Javorova-tornyok)

Opis:

Jest to pięć wybitnych turni w Jaworowej Grani. Grań ta położona jest pomiędzy Doliną Białej Wody (Bielovodská dolina) i Doliną Jaworową (Javorová dolina). Od Małego Jaworowego Szczytu oddzielona jest Wyżnią Rówienkową Przełęczą (Zadné Javorové sedlo).
I tak, są to:
-Zadnia Jaworowa Turnia (Zadná Javorová veža, ok. 2335 m n.p.m.);
-Wielka Jaworowa Turnia (Veľká Javorová veža, 2291 m);
-Pośrednia Jaworowa Turnia (Prostredná Javorová veža, ok. 2209 m);
-Jaworowy Róg (Javorový roh, 2238 m);
-Skrajna Jaworowa Turnia (Predná Javorová veža, 2222 m).

Turystyka i wspinanie:

Na żadną z Jaworowych Turni nie prowadzą znakowane szlaki turystyczne. Nie są więc one dostępne dla turystów.
Istnieje tu natomiast wiele różnorakich dróg taternickich.

Ciekawostki:

Od strony Doliny Rówienek urwiska są nieciągłe i wyraźnie niższe. Znajduje się tu też wiele innych i mniejszych turniczek i zębów skalnych.Kontynuacją Jaworowych Turni na północny zachód są Jaworowe Wierchy, za którymi wypiętrza się rozłożysty masyw Szerokiej Jaworzyńskiej. Od najbliższego z grupy Jaworowych Wierchów Żabiego Wierchu Jaworowego oddziela je Skrajna Jaworowa Przełęcz (Predné Javorové sedlo).
Jaworowe Turnie oraz Jaworowe Wierchy tworzą razem tzw. Jaworową Grań (Javorový hrebeň).
Turnie w całej swej okazałości podziwiać można ze szlaku w Dolinie Jaworowej na Lodową Przełęcz.

{youtube}E4O6QORxThE{/youtube}

Zadnia Jaworowa Turnia (słow. Zadná Javorova veža, niem. I. Südöstlicher Javorovaturm, węg. I. Délkeleti Javorovatorony)

Jest najwyższą pośród Jaworowych Turni. Z grupy tych turni jej wierzchołek znajduje się najbliżej grani głównej Tatr Wysokich.
Jako pierwsi, Turnię osiągnęli: Włodzimierz Boldireff i Mieczysław Karłowicz (11 września 1908 r.).
Wejście zimowe natomiast przypisuje się: Jadwidze Pierzchalance i Jerzemu Pierzchale (10 kwietnia 1937 r).

Wielka Jaworowa Turnia (słow. Veľká Javorova veža, niem. II. Südöstlicher Javorovaturm, węg. II. Délkeleti Javorovatorony)

Jest jednym z najwyższych obiektów w grani Jaworowych Turni. Przewyższa ją jednak Zadnia Jaworowa Turnia( o ok. 44 m.).
Wyróżniają się tutaj ściany:
-północna;
-północno-wschodnia.
Chociaż na wierzchołek nie prowadzą znakowane szlaki turystyczne, jest on łatwo dostępny (szczególnie od strony Zawracika Rówienkowego).
Drogi taternickie natomiast wytyczono:
-środkową częścią północnej ściany;
-lewą częścią północnej ściany;
-ściśle prawym filarem północno-wschodniej ściany (tzw. droga "Ostatni Wyścig).

W nazewnictwie niemieckim i węgierskim Wielka i Zadnia Jaworowa Turnia mają takie same nazwy. Różnią się jedynie cyfrą rzymską przed nazwą. W przypadku Wielkiej Jaworowej Turni jest to cyfra II.
Jako pierwsi, Turnię zdobyli: Karol Englisch i Adolf Kamiński (1 sierpnia 1902 r.). Jest to jednak wejście "prawdopodobne". Natomiast na pewno, na wierzchołku 27 sierpnia 1905 stanęli: Roman Kordys i Jerzy Maślanka (wejście letnie).
Wejście zimowe przypisuje się Jerzemu Pierzchale i wydarzyło się 10 kwietnia 1937 r.

{youtube}9FM0-vEZtXs{/youtube}

Pośrednia Jaworowa Turnia (slow. Prostredná Javorova veža, niem. Mittlerer Javorovaturm, weg. Középső Javorovatorony)

Od Jaworowego Rogu oddzielona jest Zadnią Rogową Przełęczą, a od Wielkiej Jaworowej Turni– Ryglową Przełęczą i kilkoma mniej znaczacymi obiektami. Turnia ta, spośród Jaworowych Turni, jest najniższą. Zwana jest Pośrednia z racji swojego polozenia.

Pierwszego wejścia dokonali prawdopodobnie już 1 sierpnia 1902r.: Karol Englisch i Adolf Kaminski.
Parę lat później (1 sierpnia 1902 r.) na szczycie bez cienia wątpliwości byli: Alfréd Grosz, Tibold Kregczy i Lajos Rokfalusy.
Jerzy Pierzchala i Stanislaw Siedlecki są uznawani za pierwszych zdobywców Turni zimą (7 kwietnia 1939 r.).

Jaworowy Róg (słow. Javorový roh, niem. Großer Javorovaturm, Großer Ahornturm, węg. Nagy-Javorova-torony, Nagy-Jávor-torony)

Od Pośredniej Jaworowej Turni oddzielony jest Zadnią Rogową Przełęczą, a od Skrajnej Jaworowej Turni– Pośrednią Rogową Przełęczą, Rogową Granią i Skrajną Rogową Przełęczą.
Nazwa Jaworowego Rogu pochodzi najprawdopodobniej od jego kształtu.

Pierwsze wejście należy tu do: Romana Kordysa i Jerzego Maślanki (27 sierpnia 1905 r.).
Zimą natomiast (7 kwietnia 1939) jako pierwsi Turnię tą zdobyli: Jerzy Pierzchała i Stanisław Siedlecki.

Skrajna Jaworowa Turnia (słow. Predná Javorova veža, niem. Nordwestlicher Javorovaturm, węg. Északnyugati Javorovatorony)

Jest najbardziej na północ wysuniętą turnią z masywu Jaworowych Turni. Nieco poniżej jej wierzchołka znajduje się niewielkie wcięcie w grani zwane Jaworowym Karbem. Pomiędzy nim a Skrajną Rogową Przełęczą położone są Jaworowe Czuby.

Dawniej Skrajna Turnia Jaworowa zwana była Przednią lub Północno-Zachodnią Jaworową Turnią. Obie nazwy wiązały się z jej umiejscowieniem w grani.
Pierwsze wejścia turystyczne letnie (1 sierpnia 1902 r.) przypisuje się: Karolowi Englischowi i Adolfowi Kamińskiemu.
Jadwiga Pierzchalanka i Jerzy Pierzchała natomiast, jako pierwsi stanęli na wierzchołku 24 marca 1936 r., a więc zimą.

Bartosz Michalak

ŹRÓDŁA:

- “Najpiękniejsze szczyty tatrzańskie”, J. Kurczab, M. Wołoszyński, Warszawa 1991;
- "Tatry Słowackie- przewodnik", J.Nyka, Latchoczew 2002;
- "Sygnały ze skalnych ścian", W. Żuławski, Warszawa 1967;
- Internet.