Wysokość powyżej 2,500 m npm. Budzimy się pięknego poranka w sercu gór, ale ból głowy nie pozwala wyjść ze śpiwora, dlatego, że przesadziliśmy z alkoholem poprzedniego wieczora? Nie! Dlatego, że proces aklimatyzacji nie przebiegał prawidłowo! Ale zacznijmy od początku...
AMS może dotknąć co czwartego wspinacza, który przekroczył wysokość powyżej 2500 m npm. Przyczyny są różne, zależne od organizmu, ale wspólnym mianownikiem jest nieprawidłowa aklimatyzacja, brak odpowiedniego nawodnienia i zaopatrzenia energetycznego, zaniedbanie pierwszych objawów pogorszenia funkcjonowania na wysokości. A więc wszystkiego, o czym pisałam w poprzednim artykule. Niestety, ten kto już raz doznał objawów AMS znajduje się w grupie ryzyka ponownego jej wystąpienia. Pierwsze symptomy choroby pojawiają się po ok. 4 godzinach przebywania na danej wysokości, zwykle jeśli mają wystąpić, wystąpią do 24 godzin. Jednak kolejny raz podkreślam każdy organizm jest inny, dlatego ramy czasowe mogą być osobniczo zmienne.
Najczęstsze objawy choroby to :
• ból głowy,
• nudności lub wymioty,
• utrata apetytu,
• zawroty głowy,
• osłabienie,
• zaburzenia snu.
Dodatkowo mogą wystąpić:
• obrzęki obwodowe,
• silne kołatanie serca,
• duszność przy niewielkim wysiłku.
Do rozpoznawania i oceny stopnia nasilenia choroby służy skala Lake Louise- dla każdego z głównych objawów choroby przyporządkowane są punkty 0-3:
| OBJAWY: | Stopień nasilenia: |
| 1. Ból głowy: | |
| Bez bólu głowy | 0 |
| Łagodny ból głowy | 1 |
| Umiarkowany ból głowy | 2 |
| Ciężki, uniemożliwiający normalne funkcjonowanie ból głowy | 3 |
| 2. Dolegliwości żołądkowo-jelitowe | |
| Bez dolegliwości | 0 |
| Zmniejszenie apetytu lub nudności | 1 |
| Umiarowane nudności lub wymioty | 2 |
| Nasilone nudności, wymioty zaburzające normalne funkcjonowanie | 3 |
| 3. Zmęczenie/osłabienie | |
| Brak | 0 |
| Niewielkie zmęczenie/osłabienie | 1 |
| Umiarkowane zmęczenie/osłabienie | 2 |
| Znaczne zmęczenie/osłabienie utrudniające normalne funkcjonowanie | 3 |
| 4. Zawroty głowy | |
| Brak | 0 |
| Niewielkie zawroty głowy | 1 |
| Umiarkowane zawroty głowy | 2 |
| Znaczne zawroty głowy utrudniające normalne funkcjonowanie | 3 |
| 5. Trudności ze spaniem (np. trudności z zaśnięciem, ciężkie budzenie się w nocy) | |
| Normalny, dobry sen jak zwykle | 0 |
| Sen nie tak dobry jak zwykle | 1 |
| Częste budzenie, zła jakość snu | 2 |
| Brak snu w ogóle | 3 |
Suma punktów >3 wskazuje na AMS. Choć głównym i wiodącym objawem wskazującym rozpoznanie jest ból głowy, to zwykle współwystępuje on przynajmniej z jednym z wyżej wymienionych symptomów. Dlatego tak ważna jest obserwacja naszego organizmu na wysokości i nie lekceważenie żadnego objawu chorobowego.
Marta Kurdziel (www.myaltitudefever.wordpress.com)
