Najwyższy szczyt Rudaw Janowickich, w Sudetach Zachodnich. Stanowi on doskonały punkt widokowy. Szczyt Skalnika, składa się właściwie z dwóch wierzchołków, wyższy o wysokości 945 m n.pm., i niższy o wysokości 935 m. n.p.m. Góra położona jest w południowo – środkowej części pasma, pomiędzy Przełęczą pod Bobrzaskiem - na południe od szczytu, a Przełęczą Rudawską - na północ od szczytu. U stóp góry leży mała letniskowa wioska Czarnów, w której znajduje się schronisko Czartak. Od Kowar dzieli ją niecałe 5 km.

Skalnik (945 m n.p.m.)

Budowa geologiczna i przyroda

Skalnik zbudowany jest głównie z granitu karkonoskiego. Charakteryzuje go rzadko spotykane podszczytowe gołoborze. Wyższy wierzchołek jest trudny do zlokalizowania w terenie, ze względu na dość rozległy, zalesiony szczyt. Natomiast na polanie niższego wierzchołka znajdują się dwie grupy granitowych skał o fantazyjnych kształtach. Jedna z nich, o nazwie Ostra Mała, stanowi wspaniały punkt widokowy, z którego można podziwiać Rudawy Janowickie, Karkonosze, Kotlinę Jeleniogórską, Góry i Pogórze Izerskie oraz Góry Kaczawskie. Na południowym zboczu, przy czerwonym szlaku, znajdują się inne skałki, nazywane Konie Apokalipsy. Skalnik porośnięty jest w całości lasem świerkowym regla dolnego. Góra jest położona w Rudawskim Parku Krajobrazowym.

Szczyt Skalnika, fot: ksiazkawpodrozy.blogspot.com

Turystyka

Poniżej Skalnika znajduje się węzeł szlaków. Na szczyt można dotrzeć z różnych stron m.in. z Czarnowa, Strużnicy czy z Bukowca.

Trasę z Czarnowa można rozpocząć od schroniska Czartak. Czarnów od swoich początków aż do lat 20 XX wieku był związany z eksploatacją rud arsenu, żelaza, miedzi, ołowiu i złota. Na Skalnik dotrzemy zielonym lub niebieskim szlakiem podchodząc około 45 minut. W drodze powrotnej, warto pójść inną trasą. W tym celu koło wcześniej wspomnianego węzła szlaków, poniżej szczytu, należy kierować się drogowskazem (szlaki: żółty i czerwony) aż napotkamy grupę skał Konie Apokalipsy, skąd rozciąga się widok na Góry Kamienne i Wałbrzyskie.

Szlaki prowadzą do Przełęczy pod Bobrzakiem do historycznej drogi: Starego Traktu Kamiennogórskiego. Szlaki biegną razem traktem, ale po jakimś czasie rozdzielają się. Żółty odbija w stronę Przełęczy Kowarskiej, a kawałek dalej czerwony skręci do Szarocina i Lubawki. Natomiast do Czarnowa pobiegnie dalej czarny i niebieski szlak.

Ze Strużnicy drogę można zacząć wyruszając żółtym szlakiem sprzed schroniska PTSM Sokolik. Szlak na początku biegnie między zabudowaniami oraz prowadzi na pola i lasy nad wsią, a dalej dociera do lasu i wspina się do Rozdroża pod Bielcem. W tym miejscu szlak żółty spotyka się z biegnącym z Dziczej Góry i Wołka szlakiem niebieskim. Szlak żółty po jakimś czasie odbije do Czarnowa, a niebieski pobiegnie dalej na szczyt Skalnika. Ze szczytu do Strużnicy również można zejść inną trasą. Na początku ścieżka schodzi trzema szlakami: czerwonym, żółtym i zielonym. Szlaki czerwony i zielony odbijają w innych kierunkach, natomiast trasa kontynuuje żółtym szlakiem, który prowadzi do wsi Gruszków. Z Gruszkowa, już bez szlaków, idąc wzdłuż szosy, droga wiedzie z powrotem do Strużnicy.

Z Bukowca trasa biegnie na Skalnik cały czas czerwonym szlakiem. Droga wiedzie spokojnie pod górę, mijając widziane za lasem po prawej stronie zabudowania Wojkowa. Wspinaczka na Skalnik zaczyna się w miejscu przejścia przez szosę łączącą Karpniki i Kowary. Po ponad godzinnym marszu droga dociera na szczyt. Ze Skalnika można wrócić tę samą trasą lub zejść do Czarnowa lub Strużnicy.

Widok z Ostrej Małej, fot: ksiazkawpodrozy.blogspot.com

Historia

Skalnik od dawna był celem wycieczek. Po powstaniu sanatorium w Kowarach w 1886 roku dostęp na górę był ułatwiony, dzięki wbudowaniu stopni prowadzących na szczyt. W okresie międzywojennym szczytowe skałki stały się pomnikiem przyrody. Przez pewien czas szczyt nie miał konkretnej nazwy. W 1947 roku dr Mieczysław Orłowicz nazwał szczyt Kamieniem Fryzów, potem nazywano go Skalniak, a dopiero później Skalnik. Sam szczyt nie ma nic wspólnego ze swoją nazwą, ponieważ porasta go las świerkowy, ale zapewne tereny skałki poniżej szczytu były inspiracją do nadania mu takiej nazwy.

Ciekawostki

- Stary Trakt Kamiennogórski jest to historyczna drogą biegnąca z Kamiennej Góry przez Pisarzowice, Czarnów, Przełęcz pod Bobrzaskiem aż do Kowar. Trakt został zbudowany w 1778 roku w celu scentralizowania państwa pruskiego, pełnił rolę drogi pocztowej i turystycznej. Przez trakt przejeżdżały dyliżanse i omnibusy z Wrocławia do Cieplic przez Świdnicę, Bolków, Kamienną Górę, Kowary, Jelenią Górę. Trakt stracił znaczenie komunikacyjne po wybudowaniu Drogi Głodu z Kowar do Ogorzelca przez Przełęcz Kowarską. Drogę zaczęto budować w 1855 roku w czasie okresu głodu spowodowanego nieurodzajem i upadkiem tkactwa. Jako dniówkę robotnicy dostawali po bochenku chleba i garść fenigów – dlatego Droga Głodu.

Katarzyna Sender

Źródła:

- „Sudety”, Cyprian Skała, Wydawnictwo Pascal 1998