Sama nazwa „Horska służba” nie wskazuje tak naprawdę o jaką organizację chodzi. Należy jeszcze wyraźnie zaznaczyć, czy chodzi nam o czeską Horską służbę (Horská služba ČR), czy o ochotniczą Horską służbę na Słowacji.

Horská služba ČR to organizacja zajmująca się ratownictwem górskim- odpowiednik naszego GOPRu.

Zatem placówki Horskiej służby znajdują się w następujących miejscach:
-Karkonosze,
-Góry Izerskie,
-Rudawy,
-Szumawa,
-Góry Orlickie,
-Jesionki,
-Beskidy.

Znak rozpoznawczy Horskiej Służby, źródło- wikipedia

Początkowo pomocy w górach w razie wypadków udzielali sami przewodnicy, ale taka pomoc na dłuższą metę była niewystarczająca. Na powołanie jednej zorganizowanej formacji turyści musieli czekać aż do 1935 r., kiedy to powołano w Karkonoszach Horską službę.
Po II wojnie światowej, oprócz sekcji karkonoskiej powstawały systematycznie też inne, obejmujące pozostałe pasma górskie.
Na polecenie władz w 1954 r. doszło do połączenia służb czeskich i słowackich, a w 1993 r. po rozpadzie Czechosłowacji odłączyła się sekcja słowacka.

Po wielu problemach organizacyjnych związanych ze zmianami ustrojowymi i sytuacją polityczną od 2001 r., służby czeskie działają pod zbiorczą nazwą Horská služba ČR. Siedzibą jest Szpindlerowy Młyn.

Na Słowacji natomiast w 2003 r. rozpoczęła działalność Horská záchranná služba z siedzibą w Popradzie.

Obecnie czeska Horská služba zatrudnia ponad 100 zawodowych ratowników, którym dodatkowo pomaga ponad 350 ochotników. Rocznie interweniuje w około 7300 przypadkach. Numer alarmowy dla telefonów komórkowych to 155. Od 15 grudnia 2012 r. wprowadzono też na terenie całych Czech jednolity numer +420 1210- rozmowa będzie automatycznie przekierowana do dyspozytora właściwego obszaru górskiego.

Gdy mówimy o Horskiej służbie działającej na Słowacji to historia jej sięga już roku 1913 kiedy to Węgierskie Towarzystwo Karpackie wyszło z inicjatywą powołania Tatrzańskiego Ochotniczego Komitetu Ratunkowego (Tatrai Ünketes Mentö Sizottsag). W ciągu kilku lat organizacja ta wyszkoliła i wyekwipowała ratowników, skompletowała sprzęt ratowniczy, ale wybuch I wojny światowej przerwał jej działalność.

Po wojnie rozpoczął swoją działalność Czechosłowacki Klub Turystów (KČST), dzięki inicjatywie, którego powstała sieć stacji ratunkowych wyposażonych w sprzęt ratowniczy i materiały opatrunkowe. W 1933 roku KČST utworzył Stowarzyszenie Służby Ratowniczej w Tatrach. Stowarzyszenie nawiązało kontakt z TOPR-em przy pomocy, którego przeprowadzono wiele, udanych wspólnych akcji. Tak jak w przypadku Komitetu Ratunkowego, działalność Służby Ratowniczej przerwał wybuch wojny, jednak zaraz po wyzwoleniu nastąpiła jej reaktywacja.

Gdzieś w Tatrach Słowackich, źródło- Gazeta Krakowska

W roku 1950 powstała Tatranská Horská Služba (THS) działająca głównie w Tatrach, ale także poza nimi. W 1954 roku nastąpiła reorganizacja pogotowia górskiego. Powstała Horská Služba (HS), która swoją działalnością obejmowała cały obszar Czechosłowacji. THS weszła w jej skład jako grupa obejmująca swoim działaniem obszar Tatr Wysokich i Bielskich.

Jak już było wspomniane wyżej, w roku 2003 HS podporządkowano słowackiemu MSW i włączono do krajowego systemu ratownictwa. W Popradzie założono Centrum Operacyjne i uruchomiono ogólnokrajowy telefon ratunkowy. Obecnie HS zrzesza tylko ratowników-ochotników, natomiast ratownicy zawodowi (około 90 osób) zrzeszeni są w HZS (Horská záchranná služba).

Działalność HS jest nieco szersza od GOPR i TOPR, ponieważ poza ratownictwem górskim i profilaktyką, obejmuje również przewodnictwo górskie oraz opiekę nad szlakami (utrzymanie, znakowanie, renowacje, itd.). Horská Služba posiada bardzo dobrze przygotowaną i rozwiniętą służbę lawinową, a jej członkowie zaliczają się do jednych z najlepszych na świecie fachowców w tej dziedzinie.

Obecnie w THS pracuje około 80 osób, które współpracują w niezbędnym zakresie z Górskim Pogotowiem Ratunkowym (HZS) oraz słowackim Pogotowiem Górskim (HS). Siedzibą THS jest wybudowany w 1967 roku Dom Pogotowia Górskiego (Stary Smokowiec 23), w którym wspólnie mieszczą się służby zawodowa (HZS) i ochotnicza (THS).

Do podstawowych zadań THS należą:
-prowadzenie całodobowego centrum operacyjnego w siedzibie służby,
-prowadzenie akcji ratunkowych poszkodowanych turystów i taterników,
-prowadzenie działalności informacyjnej,
-patrolowanie terenu Tatrzańskiego Parku Narodowego,
-znakowanie szlaków turystycznych i wyposażenie ich w odpowiednie drogowskazy,
-instalowanie sztucznych udogodnień (łańcuchów i sztucznych stopni),
-decyzje w sprawach skrzynek i ksiąg pamiątkowych umieszczanych na szczytach,
-zimą stała służba na szlakach narciarskich,
-mierzenie pokrywy śniegowej i określanie zagrożenia lawinowego,
-łączność radiowa,
-obsługa imprez masowych,
-organizowanie kursów i szkoleń,
-znakowanie zimą szlaków tyczkami,
-zarządzanie położonymi na terenie gór polami namiotowymi,
-utrzymanie punktów ratowniczych w całych górach,
-prowadzenie strony internetowej w zakresie informowania o pokrywie śnieżnej oraz dostępności szlaków.

{youtube}yRCaIz4UNyY{/youtube}

Aby zostać ratownikiem Oddziału Ochotniczego Tatrzańskiego Pogotowia Górskiego, należy wypełnić odpowiedni kwestionariusz, a następnie zdać egzamin z taternictwa, narciarstwa, skialpinizmu, orientacji w terenie Tatr Wysokich, a także posiadać odpowiednie umiejętności medyczne. Wpływ na ewentualne przyjęcie kandydata mieć mogą także zamieszkiwanie w pobliżu Tatr Wysokich, jego wiek oraz stan zdrowia. Po pozytywnym przejściu stażu w warunkach zarówno letnich, jak i zimowych, Walne Zgromadzenie członków THS przyjmuje takiego kandydata do swojego grona.

Telefon do Centrum Operacyjnego HS- (52) 776-76-73, 18-300.

Należy pamiętać, że wszystkie akcje ratunkowe na terenie gór słowackich wykonywane przez Tatrzańskie Pogotowie Górskie są płatne. Najtańsza usługa np. przetransportowanie kontuzjowanej osoby może wynieść ponad 500 zł. Przy skomplikowanych akcjach koszta mogą wzrosnąć do kilkunastu tysięcy złotych! Z tego powody wyjeżdżając w słowackie Tatry zalecane jest wykupienie ubezpieczenia. Kosztuje to niewiele, a może pozwolić na zwrot pieniędzy za ewentualną pomoc.

Współpraca pomiędzy naszym TOPR, a THS jest bardzo szeroka i prowadzona jest także na gruncie towarzyskim. Obecnie nierzadko zdarzają się wspólne mecze, grille, imprezy, spotkania.

{youtube}O9W0rElugjc{/youtube}

Źródła:
-Internet.

Bartosz Michalak