Metody szacowania ryzyka lawinowego opracowane przez Wernera Muntera
3x3 - Metoda Szacowania Ryzyka Lawinowego |
---|
Werner Munter stworzył tę teorię prowadząc przez wiele lat badania, obserwacje lawin, i analizując wypadki lawinowe. |
Tabela 3x3 oraz Metoda Redukcyjna powinny być stosowane razem w celu określenia akceptowalnego poziomu ryzyka zejścia lawiny. Uwaga: System ten nie został stworzony ani zalecany do użycia w Stanach Zjednoczonych (Amerykanie mają, zdaje się, swoje własne sposoby). Prezentowane tutaj metody są przykładem dobrej roboty wykonanej w Europie w dziedzinie analizy ryzyka związanego z lawinami. |
Planowanie wycieczki narciarskiej oraz ocena ryzyka związanego z możliwością zejścia lawiny powinny mieć miejsce jeszcze długo przed wyjściem w teren. A więc powinieneś pomyśleć o tym dzień wcześniej, oraz myśleć cały czas w trakcie wycieczki. |
---|
3 Czynniki / 3 Filtry | Śnieg/Pogoda | Teren | Czynnik ludzki | |
---|---|---|---|---|
Regionalny Określenie możliwości terenowych i czasowych odbycia wycieczki skiturowej | Raport o zagrożeniu lawinowym, prognoza pogody, informacja lokalna, itp. | Użyj mapy w skali 1:25,000, przewodników dot. okolicy, zdjęć, własnej wiedzy | Z kim idziesz ? Umiejętności ? Sprzęt ? Osoba odpowiedzialna ? | Zdobyte informacje |
Lokalny | Generalne warunki śniegowe, kierunek i prędkość wiatru, ilość świeżo spadłego śniegu, inne zjawiska, widzialność, temperatura | Sprawdź informacje otrzymane ostatnio, np. rzeźba terenu, nachylenie zboczy, trasy narciarskie, itp., czy są tam faktycznie trasy narciarskie ? Jak dużo i kiedy ostatnio przetarte? | Kto jest w Twojej grupie ? Czy każdy ma sprzęt lawinowy i nadajniki lawinowe z sobą ? Czasowy plan wycieczki ? Zostawiłeś wiadomość o planie/trasie wycieczki ? | Obserwacje przed ustaleniem trasy |
Miejscowy Dokładna ocena bezpieczeństwa na rozpatrywanym fragmencie trasy (zbocza) | Sprawdź ilość świeżego śniegu, widzialność, nasłonecznienie, oszacuj możliwość zejścia „desek śnieżnych”, jaka jest spójność śniegu ? Czy widzisz lawiny/zsuwy śnieżne ? | Co jest powyżej i poniżej Ciebie?, najstromsza część zbocza ? czy blisko grani ? nawiane poduchy śnieżne ? stabilność pokrywy śnieżnej ? | Zmęczenie, zdyscyplinowanie grupy, technika, odległości pomiędzy osobami, jaka jest szerokość trasy ? Myśl ! | Iść albo nie iść |
Metoda Redukcyjna |
---|
Zanim zaczniesz na serio używać tej metody, powinieneś wiedzieć o lawinach znacznie więcej ! |
Formuła obliczenia ryzyka: | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| A idea tej metody jest następująca: Bierzemy określony stopień zagrożenia lawinowego, któremu przypisana jest wartość Potencjalnego Zagrożenia (tabelka po lewej). Następnie określamy Współczynniki Redukcji dla poszczególnych klas (tabelka poniżej) i podstawiamy do wzoru (ponieważ współczynniki są niezależne od siebie, mnożą się). Otrzymując wynik poniżej 1 możemy uznać, że ryzyko jest niewielkie i spokojnie możemy iść. Wynik równy 1 oznacza, że powinniśmy przyjrzeć się dodatkowym czynnikom, albo dokładniej przeanalizować sytuację i wtedy podjąć decyzję. Wynik większy od jedności oznacza, że należy raczej zostać w domu lub zaplanować inną trasę wycieczki. |
Współczynniki Redukcji (WR) i ich kombinacje | |||
---|---|---|---|
Nr 1 | redukcja za omijanie zboczy o nachyleniu > 35-39 stopni | WR 2 | klasa pierwsza |
albo Nr 2 | redukcja za omijanie zboczy o nachyleniu > 35 stopni | WR 3 | |
albo Nr 3 | redukcja za omijanie zboczy o nachyleniu > 30-34 stopni | WR 4 | |
Przy znacznym zagrożeniu lawinowym musi zostać wybrany WR z klasy pierwszej | |||
Nr 4* | redukcja za unikanie zboczy o wystawie północnej (NW-N-NE) | WR 2 | klasa druga |
albo Nr 5* | redukcja za unikanie zboczy o wystawie WNW-N-ESE | WR 3 | |
albo Nr 6* | redukcja za trzymanie się z dala od obszarów wymienionych w komunikacie lawinowym | WR 4 | |
(i dodatkowo) Nr 7 | redukcja za zbocze ciągle rozjeżdżane przez narciarzy i znane z niewystępowania lawin | WR 2 | |
Z klasy drugiej WR nie sprawdzają się (nie należy ich uwzględniać) w warunkach wiosennych i przy mokrym śniegu | |||
Nr 8 | redukcja za dużą grupę (> 4 osoby) w odstępach | WR 2 | klasa trzecia |
albo Nr 9 | redukcja za małą grupę (2-4 osoby) | WR 2 | |
albo Nr 10 | redukcja za małą grupę (2-4 osoby) w odstępach | WR 3 | |
Odległości pomiędzy podchodzącymi w grupie: minimum 10m przy podejściu, przy zjeździe większe |
* jeśli stwierdzisz, że jest równie niebezpiecznie na wszystkich ekspozycjach stoków, to współczynników nr od 4 do 6 nie bierzesz w ogóle pod uwagę (a więc często np. po dużym opadzie świeżego śniegu) |
---|
Uwagi: - Nachylenie zbocza to nachylenie najbardziej stromej jego części. |
opracowanie (C) Witek Kaszkin, 2005 http://www.skialpinizm.pl/ |
---|