Ostatni o nad Tatrami utworzył się wał. Zwiastuje to często (mowa o chmurach, które kłębią się zgromadzone w jednym, wielkim wale) powstanie wiatru halnego. Czym jest to zjawisko i skąd ono się bierze? Halny to lokalna nazwa dla wiatru fenowego, który wieje na Podhalu, w okolicy Tatr na Słowacji i w Polsce oraz na północnych Węgrzech.

Wiatr ten jest ciepły, suchy i niezwykle porywisty. Często powoduje pewne zniszczenia (głównie lasów tatrzańskich), a tworzy się szczególnie często jesienią oraz na przedwiośniu. Powoduje też znaczące topnienie pokrywy śnieżnej.

Jego powstawanie wiąże się z różnicą ciśnień po obu stronach grani. Aby wiejące powietrze przekroczyło górski grzbiet musi wznieść się w górę (wytraca tym samym ciepło i parę wodną), po czym gdy bariera już obiektywnie znika, powietrze to „spada” na drugą stronę z dużą prędkością czemu towarzyszy wzrost temperatury.

Jeszcze parę danych:

Największą prędkość (86 m/s, czyli ok. 300 km/h) zanotowano w maju 1968 r.,

Halny najczęściej wieje od kilku godzin do 2-3 dni, ale w roku 1951 wiał bez przerwy przez 11 dni,

W marcu 1974 r. dzięki halnemu w Nowym Sączu zanotowano rekordowe +25,6°C,

Niezaprzeczalnym faktem jest powiązanie wiatru halnego z gwałtownymi zmianami ciśnienia powietrza co automatycznie oddziałuje na osoby cierpiące na depresję, choroby serca i mające problemy z układem krążenia. Ludzie robią się nerwowi, drażliwi, niespokojni, momentami bardziej agresywni/porywczy (podobnie dziwnie zachowują się też zwierzęta).

Gdy mowa o halnym wietrze, automatycznie przychodzi mi na myśl odzież softshellowa. A więc ta wiatroodporna, ale nie wodoodporna. Oprócz tego jest lekki, miękki i zapewnia dobrą oddychalność.

Sprawdzone, profesjonalne softshelle znanych marek znajdziesz w naszym górskim sklepie. Wiele z nich objęte są cenową promocją i niewątpliwie warto do nas zajrzeć i wybrać swój idealny model...

{youtube}RSef8VgxcIc{/youtube}

halny na_kozim
Zdjęcie z bazy zdjęć PG: Halny na Kozim

Bartek Michalak

Źródła:
http://www.portalgorski.pl/,
http://sklep.portalgorski.pl/,
ABC PRZYRODY – W pytaniach i odpowiedziach, praca zbiorowa, Warszawa, 1997,
Tygodnik Podhalański,
Internet (ogólnie).