Odpowiedź na tytułowe pytanie brzmi: Llullaillaco 6755m. Poniżej uzasadnienie i inne informacje.

OJOS DEL SALADO 6896m (Chile, Argentyna)
Ostatnia erupcja miała miejsce ok. 700-750r. n.e. z błędem do 300 lat. I gdyby nie pewne wydarzenie z 1993r. nikt nie zająknąłby się nawet, że Ojos jest aktywny, mimo niewielkich, chłodnych wyziewów wulkanicznych. A co się zdarzyło w 1993r.? No właśnie nie wiadomo? To jest historia rodem, że ktoś widział kosmitów. Niby jacyś urzędnicy i policjanci z odległości 30km widzieli jakiś gaz albo pył w okolicach Ojosa, gdzie notabene wiele wulkanów obok siebie. Dowodów brak. Nie chcę być niegrzeczny, ale sami Chilijczycy przyznają, że ich poziom wiedzy, wykształcenia jest bardzo niski - nie zmienia się  to od wielu lat. Sprowadzają nauczycieli i specjalistów z Europy.

Ojos del SaladoOjos del Salado

Najbardziej zaskakujące jest to, że część świata naukowego ze Smithsonian Institution na czele, uwierzyła w tą historię. Dumnie głosząc - Ojos del Salado - najwyższym aktywnym wulkanem na Ziemi. Włóczyłem się sporo dni samotnie po Puna de Atacama i też mogę powiedzieć, że gdzieś nad jakimś wulkanem widziałem słup gazu. Świecie naukowy, uznaj ten wulkan za aktywny. Bo ja tak mówię. A inne dowody, nieważne. Absurd. Nie wiem dlaczego niektórzy uczepili się tej historyjki z 1993 roku? To mogło być zupełnie nic, chmura, wir powietrza z piaskiem/pyłem, a już najmniej prawdopodobne jest, że coś związane z aktywnością wulkaniczną. Póki nie ma dowodów, trzeba przyjąć, że to było NIC. Liczy się ostatnia potwierdzona erupcja, ponad 1000 lat temu. Pytałem miejscowych, w tym urzędników o ten 1993 rok - nikt nic nie słyszał. To pytałem, dlaczego uważacie, że Ojos jest aktywny i następowała albo cisza albo padała odpowiedź, bo są tam fumarole. To ostatnie zweryfikowałem. Z kolei według większości, Llullaillaco jest nieaktywny, bo nie ma tam fumaroli. Jeśli wg takich przesłanek będziemy definiować aktywność wulkaniczną, to jest to poziom wczesnego przedszkola i piaskownicy.

Z definiowaniem aktywności wulkanów jest skomplikowana sprawa jeśli nie wybuchają często. Posłużę się pewnym wulkanem. Irański Demavend 5634m wybuchł ostatni raz ok. 5350r. p.n.e. a mimo to jedni twierdzą, że jest aktywny, inni, że uśpiony, kolejni, że nieaktywny. Jest też czwarte pojęcie - wulkan potencjalnie aktywny. Dlaczego? Bo na wierzchołku są niezbyt gorące ale bardzo wydajne wyziewy wulkaniczne, widoczne z całej okolicy. Notuje się też niewielkie wstrząsy sejsmiczne w jego masywie. I dla mnie najważniejsza informacja, zakładając że jest prawdziwa - pod wulkanem ciągle jest komora płynnej magmy. W takiej sytuacji, rzeczywiście Demavend można uznać za wulkan uśpiony/drzemiący. Dla mnie zwrot "potencjalnie aktywny" jest synonimem słów drzemiący/uśpiony czy z ang. dormant. Nic nie stoi na przeszkodzie(poza czynnikami geologicznymi), by wulkan nieaktywny, po wielu tysiącach lat wybuchł

Co przemawia za aktywnością wulkanu Ojos del Salado?

- NIC

Co przemawia za tym, że Ojos del Salado jest uśpiony lub nieaktywny?

- data ostatniej erupcji ponad 1000 lat temu
- chłodne wyziewy wulkaniczne – solfatary
- stare lawy, silna erozja,
- brak aktywnych wulkanów w okolicy

Dla mnie Ojos del Salado jest wulkanem, który można jeszcze uznać za uśpiony, ale w procesie wygasania. Jeśli w ciągu trwającego stulecia nic się nie wydarzy, na jego koniec, będzie można uznać Ojos, za wulkan wygasły, nawet jak solfatary będą nadal obecne.

LLULLAILLACO 6755m (Chile, Argentyna)
Stratowulkan, który ma trzy potwierdzone erupcje w XIX wieku: 1854r., 1868r., 1877r. To w geologii chwilę temu. Pewnie każdy słyszał o erupcji w 2010 roku islandzkiego wulkanu Eyjafjallajokul. Przed tym momentem, wcześniejszą erupcję zakończył w 1823 roku. I nikt nie miał wątpliwości, że w międzyczasie jest wulkanem aktywnym. Przydałoby się specjalistyczne badanie, czy pod Llullu jest płynna komora magmy, ale i bez tego można wysunąć wiele ciekawych wniosków. Brak wyziewów wulkanicznych, wcale nie znaczy, że wulkan jest uśpiony czy nieaktywny.

Partie szczytowe wulkanu Llullaillaco 6755mPartie szczytowe wulkanu Llullaillaco 6755m

Co przemawia za aktywnością wulkanu Llullaillaco?

- daty ostatnich erupcji (potwierdzonych, co niezwykle istotne), ostatnia w 1877r.
- młode lawy
- występujące wstrząsy sejsmiczne
- obecność aktywnych wulkanów w okolicy (wulkan Lascar)

Co przemawia za tym, że Llullaillaco jest uśpiony albo nieaktywny?

- brak współczesnych oznak aktywności jak fumarole (chociaż kilka razy czułem zapach siarki)

Można przyjąć, że obecnie Llullaillaco jest wulkanem aktywnym, najwyższym na świecie. Ale jeśli do końca stulecia nic się nie wydarzy, trzeba będzie go uznać za uśpiony.

Zamieszanie. Informacjami o mojej ocenie aktywności wulkanu Ojos del Salado, podzieliłem się z grupą osób w Copiapo, w tym z urzędnikami wydziału turystyki. Mimo braku przeciwstawnych argumentów, moje wnioski, spotkały się z niezadowoleniem, a nawet w pojedynczych przypadkach z oburzeniem. Hasło - najwyższy aktywny wulkan świata brzmi świetnie, chociaż ja uważam, że hasło najwyższy wulkan świata nie brzmi wiele gorzej. Niektórzy nawet mnie prosili, bym nie ujawniał wyników moich obserwacji, bo to odbije się negatywnie na lokalnej turystyce.

Grzegorz Gawlik
http://grzegorzgawlik.pl/