Janusz Onyszkiewicz urodził się 18 grudnia 1937 r. we Lwowie. W czasie wojny wraz z rodzicami przeprowadził się do Przemyśla, a w 1948 r. zamieszkał w Warszawie. Jest polskim taternikiem, alpinistą, himalaistą i speleologiem.

Janusz Onyszkiewicz - fot. demokraci.pl, źr. goryksiazek.plJanusz Onyszkiewicz - fot. demokraci.pl, źr. goryksiazek.pl

Doktor nauk matematycznych, pracownik naukowy i wykładowca. Polityk – działacz opozycji demokratycznej, członek Prezydium i Rzecznik Prasowy NSZZ „Solidarność", później poseł na sejm, wiceminister obrony narodowej oraz dwukrotnie minister obrony narodowej, poseł do Parlamentu Europejskiego oraz jego wiceprzewodniczący.

{youtube}fZNrbzqtGLI{/youtube}

Taternictwem zajmował się od połowy lat pięćdziesiątych. Dokonał między innymi kilku pierwszych przejść na Małym Młynarzu i Żabim Mnichu. Na swoim koncie także liczne powtórzenia dróg, m.in. na Kazalnicy Mięguszowieckiej, Mnichu i Galerii Gankowej.

Nie poprzestając na Tatrach, wspinał się też w Dolomitach oraz w Alpach, a następnie od lat 70. w górach wysokich.

W 1972 r. zdobył Noszak i uczestniczył w pierwszym przejściu trawersem wszystkich wierzchołków masywu Aspe Safed w Hindukuszu. W 1974 r. stanął na Piku Korżeniewskiej i Piku Komunizmu w Pamirze.

W 1975 r. wraz z Leszkiem Cichym i Krzysztofem Zdzitowieckim wytyczył częściowo nową drogę na północnej ścianie Gaszerbrum II. W tamtych czasach był to polski rekord wysokości i trzecie wejście w ogóle. Parę dni później wraz z żoną Alison Chadwick-Onyszkiewicz i Wandą Rutkiewicz dokonał pierwszego wejścia na Gasherbrum III (7952 m), wówczas najwyższy dziewiczy szczyt na Ziemi. W 1976 r. brał udział w narodowej wyprawie na K2, gdzie doszedł do wysokości 7670 m. W 1978 r. był członkiem ekspedycji, której celem była wschodnia ściana Himalchuli (7893 m) w Nepalu.

Aktywnie działał jako grotołaz, biorąc udział w licznych wyprawach. W 1961 r. dokonał pierwszego zejścia do Jaskini Śnieżnej. W tamtym czasie był to rekord głębokości w Tatrach. Nie poprzestawał jedynie na tatrzańskich jaskiniach, eksplorował także groty we Włoszech, Bułgarii, ZSRR czy Jugosławii.

Przestał się wspinać, kiedy góry zabrały jego drugą żonę, a on zaangażował się w działalność opozycyjną.

W górach stracił dwie żony, które także dzieliły jego pasję. Pierwsza - Witosława Boretti-Onyszkiewicz, podobnie jak on, speleolog, taterniczka i alpinistka. W 1967 r. wraz z polską wyprawą dokonała trzeciego przejścia głównego ciągu trudno dostępnej jaskini Cinckił w Gruzji, gdzie zginęła podczas wycofywania. Druga żona – Brytyjka Alison Chadwick-Onyszkiewicz brała udział w I Amerykańskiej Wyprawie Himalajskiej Kobiet na Annapurnę w 1978 r. Zginęła podczas ataku szczytowego. Onyszkiewicz ożenił się po raz trzeci, z Joanną Jaraczewską, wnuczką Józefa Piłsudskiego, z którą ma pięcioro dzieci.

Przewodniczył Podkomisji Speleologii PTTK, a poza organizacjami speleologicznymi działał także w alpinistycznych. W latach 1974-1976 był członkiem zarządu Polskiego Związku Alpinizmu, a od roku 2001 do 2016 pełnił funkcję prezesa PZA.

Był odznaczany medalami państwowymi oraz złotym medalem Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe.

Solenizantowi życzymy wszelkiej pomyślności!

Anna Makowska

Źródła:
- Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu tom VI, Wydawnictwo Stapis
- Wikipedia
- www.geni.com/people/Witos%C5%82awa-Boretti-Onyszkiewicz/6000000009753505604
- dzieje.pl/postacie/janusz-onyszkiewicz