Ryszard „Napał” Pawłowski urodził się 24 czerwca 1950 r. w Bogatyni. Jest taternikiem, alpinistą i himalaistą, instruktorem alpinizmu oraz jednym z najbardziej doświadczonych przewodników wysokogórskich na świecie, jest także fotografem i filmowcem górskim. Wspina się od 1970 r., zatem za nim już przeszło 40 lat działalności górskiej. Poszczycić się może około trzystoma wyjazdami i wyprawami w góry wysokie, zarówno jako uczestnik jak i organizator. Z powodzeniem można określić go mianem wspinacza uniwersalnego. Na swoim koncie ma sporo nowych dróg i pierwszych polskich przejść.

źr. facebookźr. facebook

źr. facebookźr. facebook

Młodość spędził w Rypinie, a w wieku 14 lat wyjechał z Pomorza na Górny Śląsk, gdzie uczył się w katowickiej Zasadniczej Szkole Górniczej. Uczęszczał wtedy na sekcję strzelecką, chodził na treningi boksu i zapasów, a później na zajęcia judo i już w pierwszym roku wywalczył tytuł wicemistrza województwa katowickiego. Sport ten pochłonął go na kilka lat, co nie przeszkodziło w szukaniu dodatkowego zajęcia. Tak trafił do klubu taternictwa jaskiniowego i przez trzy kolejne lata intensywnie uprawiał taternictwo jaskiniowe, przechodząc praktycznie wszystkie ważniejsze jaskinie w Tatrach (wspólnie z Jerzym Kukuczką zszedł na dno najgłębszej i najdłuższej jaskini w Polsce - Jaskini Wielkiej Śnieżnej). Z czasem tak bardzo spodobała się mu wspinaczka, że na jej rzecz porzucił chodzenie po jaskiniach i każdy weekend spędzał w skałkach. Po skończeniu nauki w technikum górniczym rozpoczął pracę w Kopalni Węgla Kamiennego, gdzie przepracował 15 lat, a w międzyczasie studiował wieczorowo na Politechnice Śląskiej, której jest absolwentem (z zawodu inżynier elektryk).

Przez jakiś czas pracował dla agencji z zachodu, dla której wprowadzał klientów na himalajskie szczyty. Po kilku latach pracy na cudzy rachunek założył swoją firmę - Agencję Górskią Patagonia, w ramach której od przeszło 20 lat organizuje wyjazdy na zarówno łatwe trekkingi jak i ambitne wyprawy wysokogórskie.

{youtube}UBwmjxnY3E0{/youtube}

Początkowo w skałki wyjeżdżał najczęściej w towarzystwie Henryka Szczęsnego, a jego partnerką wspinaczkową była Irena Kęsa. Po skałach przyszła kolej na góry latem, a potem także zimą i to właśnie ku zimowej działalności skłaniał się najbardziej. Na pierwszą egzotyczną wyprawę wyjechał w wysokie góry Hindukuszu w 1977 r. Na początku 1978 r. zapisał się w historii taternictwa drugim i jednocześnie pierwszym bez poręczowania przejściem Kantu Wielkiego Zacięcia na Kotle Kazalnicy (wraz z H. Szczęsnym). W Tatrach dokonał m.in. zimą samotnych przejść Ścieku i Superścieku (luty 1980 r.) na ścianie Kotła Kazalnicy Mięguszowieckiej.

{youtube}63aJOaQlsFA{/youtube}

Wspinał się w Himalajach i Karakorum, Pamirze, Kaukazie, Patagonii, Hindukuszu, Andach, Alpach, Yosemite, Alpach Nowozelandzkich, Tatrach i na Alasce. Był partnerem najlepszych, wiązał się liną m.in. z Adamem Zyzakiem, Januszem Majerem, Piotrem Pustelnikiem, Krzysztofem Wielickim i Jerzym Kukuczką. Na swoim koncie ma dziesięć ośmiotysięczników (gdyby chciał skompletować Koronę Himalajów i Karakorum musiałby wspiąć się jeszcze na Kanczendzongę, Makalu, Manaslu i Dhaulagiri).

Ryszard Pawłowski na Kaukazie, źr. FacebookRyszard Pawłowski na Kaukazie, źr. Facebook

{youtube}UqI3UfMN3Cs{/youtube}

Jako jedyny Polak stanął na Evereście aż pięć razy. Jest wielokrotnym zdobywcą Aconcagui, Ama Dablam, Island Peaku, Elbrusa i Denali. W swojej wysokogórskiej karierze wspomagał się tlenem z butli tylko podczas wypraw na Everest.

{youtube}h0tBpkHWeW0{/youtube}

W 1989 r. wspinał się południową ścianę Lhotse, a jego partnerem był Jerzy Kukuczka. Wyprawa ta zapisała się tragedią na kartach historii himalaizmu. Na wysokości 8300 m zerwała się lina i na oczach Pawłowskiego Kukuczka spadł w przepaść i zginął (24 października).

{youtube}NUw7aAldaHY{/youtube}

Skąd się wzięła ksywka Napał? „Już w czasach wyjazdów w skałki panowała w środowisku opinia, że mam mało czasu, więc maksymalnie go wykorzystuję. Natomiast ta ksywka poniekąd odzwierciedlała moje nastawienie do życia – nie tylko do wspinania, ale też chociażby do kontaktów z dziewczynami. Czasu zawsze miałem mało, pracując na kopalni, studiując, będąc aktywnym sportowo, więc także w sferze damsko-męskiej starałem się być efektywny. Nie miałem specjalnie czasu na spacery czy dyskoteki. I kiedy nadarzyła się okazja – podobnie jak w górach – starałem się ją wykorzystać w stu procentach.” - Ryszard Pawłowski – 40 lat w górach. Wywiad-rzeka

Ryszard Pawłowski w domku góralskim Jędrka Kaczmarczyka na Łosiówkach, źr. facebookRyszard Pawłowski w domku góralskim Jędrka Kaczmarczyka na Łosiówkach, źr. facebook

Przygodę filmowca rozpoczął w 1994 r. podczas wyprawy na Everest. Lubi zarówno fotografować jak i filmować, chociaż sam przyznaje, że niejednokrotnie bywa to trudne do połączenia z rolą lidera wyprawy komercyjnej. Na swoim koncie ma nagrody i wyróżnienia w dziedzinach fotografii oraz filmu dokumentalnego. Jego filmy były pokazywane na festiwalach górskich i w telewizji.

źr. facebookźr. facebook

Ważne miejsce z życiu Pawłowskiego zajmuje też tenis. Ale nie tylko sportem Ryszard żyje. Od najmłodszych lat jego pasją są także szachy.

Jest współautorem autobiograficznych książek Dwa razy Everest (1996, spisał Piotr Wąsikowski) i wywiadów Smak gór (2004, z Pawłowskim rozmawiali Grażyna Potwora i Łukasz Wyrzykowski. Opowiadania: Piotr Wąsikowski) oraz Ryszard Pawłowski – 40 lat w górach. Wywiad-rzeka (2013, Piotr Dróżdż).

Został trzykrotnie odznaczony medalem Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe. Jest członkiem prestiżowego amerykańskiego stowarzyszenia Explorers Club (Klub Odkrywców) oraz członkiem honorowym PZA.

Żonaty, ma dwoje dzieci – syna Marcina i córkę Martę.

Jest członkiem Outdoor Team.

Wykaz najważniejszych przejść Ryszarda Pawłowskiego
(zaczerpnięty z książki „Ryszard Pawłowski – 40 lat w górach. Wywiad-rzeka” i częściowo uzupełniony)

1976
- Masyw Mont Blanc, Petit Dru (3733 m), Filar Bonattiego (wraz z Kuluarem), 28-30 lipca, Partner: Marek Pronobis.
- Mont Blanc du Tacul (4248 m), Filar Gervasuttiego, 4-5 sierpnia, P: Jacek Wiltosiński.

1977
- Hindukusz Wysoki, Kohe Tez (6995 m), Droga Krakowska, 1 przejście, 26-28 lipca, P: Jerzy Dudała, Michał Kulig, Kazimierz Malczyk, Janusz Mikołajczyk, Maciej Stobierski.
- Hindukusz Wysoki, Shayoz Zom (6855 m), 1 wejście północną flanką, 2000-metrowa droga lodowa, 31 lipca - 2 sierpnia, P: Tadeusz Karolczak.
- Hindukusz Wysoki, Akher Chagh (7017 m), nowa droga zachodnim filarem z przełęczy, 3 - 7 sierpnia, P: M. Kulig, J. Mikołajczyk.

1978
- Tatry, Kocioł Kazalnicy, Kant Wielkiego Zacięcia, 1 przejście bez poręczowania, 16-20 stycznia, P: Henryk Szczęsny.
- Andy Peruwiańskie, Cordillera Blanca, Huandoy Este (ok. 6000 m), 1 polskie wejście, 23 sierpnia, P: M. Kulig, A. Zyzak.
- Andy Peruwiańskie, Cordillera Blanca, Pisco Oeste (5752 m), 24 sierpnia, P: M. Kulig.
- Andy Peruwiańskie, Cordillera Blanca, Aguja Nevada (5886 m), 1 polskie wejście, nowa droga południowo-wschodnim żebrem, 29 sierpnia, P: M. Kulig, A. Zyzak.
- Andy Peruwiańskie, Cordillera Blanca, Pirámide de Garcilaso (5885 m), nowa droga zachodnią granią, 6-10 września, P: M. Kulig.

1979
- Himalaje Garhwalu, Rishi Kot (6236 m), nowa droga na północno-zachodniej ścianie, 9-10 września, P: T. Karolczak.
- Himalaje Garhwalu, Dunagiri (7066 m), próba na południowo-zachodniej grani, 20 września osiągnięto około 6900 m, P: Andrzej Hartman, Przemysław Piasecki, T. Karolczak.

1980
- Tatry, Kocioł Kazalnicy, Superściek, 21, 22 i 23-25 stycznia, 1 przejście samotne.
- Tatry, Kocioł Kazalnicy, Sprężyna, 28-29 stycznia, P: Tadeusz Kudelski.

1981
- Alpy Południowe Nowej Zelandii, Mount Cook (3764 m), East Ridge, 1 polskie wejście, 17-18 lutego, P: Krzysztof Wielicki.
- Alpy Południowe Nowej Zelandii, trawers: Mount Hicks (3183 m) - Mount Dampier (3440 m) - Green Saddle, 27 lutego, P: Jerzy Kukuczka, K. Wielicki.
- Alpy Południowe Nowej Zelandii, Darran Mountains, Barrier Peak (2105 m), środkiem południowej ściany, 14 marca, P: K. Wielicki, Ryszard Warecki.
- Tatry, Kocioł Kazalnicy, Kurtyka-Marcisz, 2 przejście zimowe, 13-14 marca.
- Pamir Zachodni, Pik Komunizmu (7495 m), Droga Czernego (przez prawy filar Piku Izwiestii i Pik Chochłowa), 3 przejście, styl alpejski, 31 lipca-8 sierpnia, P. Krzysztof Zdzitowiecki.
- Andy Peruwiańskie, Cordillera Huayhuash, Nevado Rasac (6040 m), wschodnia ściana, 18 sierpnia, P: M. Zierhoffer.
- Yosemite, El Capitan, The Nose (VI 5.10 A3), 1 polskie przejście, 10-15 września, P: Tadeusz Karolczak, Janusz Majer.
- Yosemite, Sentinel Rock, Steck-Salathe (V 5.9), 1 polskie przejście, 27-28 września, P: T. Karolczak.
- Yosemite, Half Dome, Northwest Face (VI 5.9 A2), 1 polskie przejście, 2-3 października, P: T. Karolczak.
- Himalaje Nepalu, Langtang Lirung (7225 m), 1 polskie wejście, listopad, P: H. Szczęsny.

1983
- Masyw Mont Blanc, Les Droites (4000 m), Boivin - M - Profit - Radigue, 20-23 lutego. P: Jacek Kozaczkiewicz, A. Marcisz.
- Mount Blanc du Tacul (4248 m), Kuluar Gervasuttiego, samotne przejście, 9 marca.
- Tatry, Kocioł Kazalnicy, Ściek, 17-20 marca, 1 przejście samotne.
- Himalaje Centralne, Ganesh Himal, Ganesh II (7118 m), nowa droga południowo-zachodnią ścianą skończona na wybitnej turni na około 6800 m, bez osiągnięcia szczytu, P: A. Hartman, K. Wielicki.

1984
- Karakorum, Broad Peak (8051 m), Droga Normalna, 14 lipca.

1985
- Himalaje Centralne, Lhotse (8501 m), południowa ściana, udział w wyprawie, dojście do 7600 m.

1986
- Tatry, Kocioł Kazalnicy, Superściek, 1 przejście jednodniowe, 17-18 marca, P: Jan Nowak.

1987
- Kaukaz Centralny, Pik Szczurowskiego (5560 m), Droga Abałakowa (5B), pn.-wsch. ścianą, 17-18 lipca, P: Piotr Nowak, Zbigniew Trzmiel.
- Kaukaz Centralny, Uszba Północna (4694 m), Droga Chergianiego przez Lustro, wschodnią ścianą, 29 lipca - 1 sierpnia, P: Piotr Nowak, Z. Trzmiel.
- Andy Patagońskie, Fitz Roy (3441 m), Droga Argentyńska, 1 polskie przejście, 19-20 grudnia, P: Manuel Burrueco, F. Mariani.
- Andy Patagońskie, Aguja Poincenot (3036 m), Droga Whillansa, 1 polskie wejście na szczyt, 22 grudnia, P: M. Burrueco, Fulvio Mariani.

1988
- Kaukaz Centralny, Uszba Północna (4694 m), Droga Griszczenki, wschodnia ściana, 1 polskie przejście, P: Maciej Pawlikowski, Bogdan Stefko.
- Kaukaz Centralny, Uszba, Droga przez Krzyż, 1 polskie przejście, P: M. Pawlikowski.
- Kaukaz Centralny, Czatyn-tau (4368 m), Droga Czernośliwina, 1 polskie przejście, P: M. Pawlikowski, B. Stefko.
- Masyw Mont Blanc, Centralny Filar Freney, Direttissima, 1 polskie przejście, P: Krzysztof Treter.

1989
- Himalaje Centralne, Lhotse (8501 m), południowa ściana, udział w wyprawie, dojście do 8300 m.

1991
- Himalaje Centralne, Makalu (8485 m), udział w zimowej wyprawie, dojście do 7400 m.
- Himalaje Nepalu, Annapurna I (8091 m), Droga Brytyjska, południowa ściana.
- Masyw Mont Blanc, Petites Jorasses (3650 m), Anouk (ED 6c), 1 polskie przejście, P: Ola Tomkowicz.

1992
- Himalaje, Arna Dablam (6828 m), Droga Normalna, południowo-wschodni filar, 3 wejścia podczas jednej wyprawy (w tym 1 polskie wejście 24 października).

1993
- Himalaje Zachodnie, Nanga Parbat (8125 m), Droga Kinshofera - Ściana Diamir, 24 sierpnia.
- Himalaje Centralne, Pumori (7165 m), Droga Normalna, południowo-wschodnią ścianą, 2 wejścia podczas jednej wyprawy.

1994
- Himalaje Centralne, Mount Everest (8848 m), Droga Klasyczna - Południowo-Wschodnia Grań, 13 maja.
- Himalaje Centralne, Lhotse (8516 m), Droga Klasyczna, zachodnią ścianą, 11 października.

1995
- Himalaje Centralne, Mount Everest (8848 m), Północna Grań, 12 maja.

1996
- Karakorum, K2 (8611 m), Północny Filar, 14 sierpnia.
- Himalaje Zachodnie, Nanga Parbat (8125 m), udział w zimowej wyprawie, osiągnął 7000 m.

1997

- Andy Patagońskie, Torre Central del Paine (2460 m), Bonington-Whillans (VI, 2800 m), 1 polskie wejście na szczyt, 9 marca, P: Janusz Gołąb, Jan Muskat, Adam Potoczek.
- Andy Patagońskie, Torre Norte del Paine (2250 m), La Ultima Esperanza - Droga Piali, 1 polskie wejście na szczyt, 14 marca, P: J. Gołąb, J. Muskat, A. Potoczek.
- Karakorum, Gasherbrum I (8080 m), Droga Klasyczna - Kuluar Japoński, 15 lipca.
- Karakorum, Gasherbrum II (8034 m), Droga Klasyczna, 20 lipca.

1998
- Himalaje Zachodnie, Nanga Parbat (8125 m), udział w zimowej wyprawie, osiągnął 7000 m.
- Pamir Wschodni, Mustagh Ata (7546 m), Droga Klasyczna, zachodnim żebrem, 1 polskie wejście i zjazd na nartach.

1999
- Himalaje Centralne, Mount Everest (8848 m), Północna Grań, 18 maja.

2000
- Himalaje Centralne, Cho-Oyu (8201 m), Droga Normalna, 4 października.

2001
- Góry Nadbrzeżne Alaski, Mendenhall Towers, Rain Heavy At Times (5.10d, lód 70°), nowa droga centralnym filarem północnej ściany, 23-25 czerwca, P: Jacek Masełko, David Sorric.
- Shisha Pangma Middle (8008 m), Droga Normalna, 1 października.

2002
- Himalaje Centralne, Makalu (8485 m), Droga Normalna, osiągnął wysokość 8300 m.

2003
- Karakorum, Gasherbrum II (8034 m), Droga Klasyczna, 26 lipca.

2005
- Himalaje Centralne, Cho-Oyu (8201 m), Droga Normalna.

2006
- Karakorum, Gasherbrum II (8034 m), Droga Klasyczna, 23 lipca.

2008
- Andy Ekwadorskie, El Cotopaxi (5897 m), Droga Normalna, 26 maja.

2009
- Andy Ekwadorskie, El Illiniza Norte (5125 m), Droga Normalna, 13 sierpnia.
- Andy Ekwadorskie, El Cotopaxi (5897 m), Droga Normalna, 16 sierpnia.

2012
- Himalaje Centralne, Mount Everest (8848 m), Północna Grań, 20 maja.

Szczyty zdobyte wielokrotnie:
Aconcagua - 32 razy, w tym trzy razy Drogą przez Lodowiec Polaków.
Arna Dablam - 28 razy
Elbrus - 27 razy
Island Peak - 24 razy
Mount McKinley - 9 razy
Everest – 5 razy

Jubilatowi życzymy wszelkiej pomyślności!

Anna Makowska

Źródła:
- Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu tom VI, Wydawnictwo Stapis
- Wikipedia
- www.patagonia.com.pl
- Ryszard Pawłowski – 40 lat w górach. Wywiad-rzeka, Piotr Dróżdż
- drytooling.com.pl/baza/ludzie/1080-ryszard-pawlowski