Andrzej „Młody” Machnik - taternik, alpinista, wspinacz skałkowy, instruktor alpinizmu PZA i wspinaczki wysokogórskiej, autor artykułów i książek o tematyce górskiej. Z wykształcenia geograf.
Machnik Andrzej, źr. portalgorski.pl
Urodził się 14 lipca 1953 r. w Gliwicach. Wspinaczkę zaczął uprawiać w wieku 16 lat w skałach Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Od tamtej pory wspinał się w Tatrach, Dolomitach, Alpach, Kaukazie, Pamirze, Afryce, Yosemite i w Himalajach, najintensywniej w latach 1973-1980. Pokonywał drogi o dużych trudnościach, przechodził potężne urwiska śnieżno-skalne i skalne. Dokonywał pierwszych przejść, wytyczał nowe drogi.
W Tatrach przeszedł wiele trudnych dróg latem i zimą oraz prowadził nowe linie m.in.:
1973 – pierwsze klasyczne przejście Wielkiego Komina na północno-wschodniej ścianie Małego Młynarza,
1973 – pierwsze polskie przejście Superdirettissimy na północnej ścianie Małego Kieżmarskiego Szczytu,
1976 – nowe drogi na ścianach Małego Młynarza,
1977 – nowe drogi na ścianach w masywie Krywania.
Brał także udział w zimowych przejściach: na ścianach Gerlachu, Ganku, Rumanowego Szczytu, Kazalnicy Mięguszowieckiej i Jaworowej Grani.
Góry Kaukazu eksplorował w 1974 i 1976 roku. Pokonał tam północno-zachodnią ścianę Szczytu Szczurowskiego (4236 m) drogą Abałakowa oraz Dżajłyk (4534 m) południowo-zachodnią ścianą drogą Różewskiego.
W 1980 r. dokonał pierwszego wejścia w stylu alpejskim i drugiego w ogóle północno-wschodnią ścianą, drogą Biezzubkina, na Szczyt Komunizmu w Pamirze.
W Alpach pokonał m.in. południowy filar Barre des Ecrins, północno-wschodni filar Les Droites, południowy filar Grand Dru, klasycznie drogę Contamine’a na zachodniej ścianie Petites Jorasses. Na swoim koncie ma też 167 dróg w Dolomitach.
Himalaje
W 1982 r. w czasie wyprawy na Makalu wspiął się nową drogą, zachodnią ścianą do grani szczytowej (8200 m), wierzchołka jednak nie osiągnął.
Uczestniczył w dwóch zimowych wyprawach - zakopiańskiej i śląskiej - które dokonały pierwszych wejść: w 1983/84 na Manaslu, w czasie której 12 stycznia na szczycie stanęli Maciej Berbeka i Ryszard Gajewski oraz w 1984/85 r. na Dhaulagiri, kiedy 21 stycznia drogą normalną na wierzchołek weszli Andrzej Czok i Jerzy Kukuczka.
Kierował dwiema zimowymi wyprawami: w 1985/86 na Kanczendzongę, w czasie której 11 stycznia Kukuczka z Krzysztofem Wielickim dokonali pierwszego zimowego wejścia na szczyt oraz w 1987/88 na Makalu, wyprawa osiągnęła przełęcz Makalu La (7400 m). W tym samym sezonie Machnik z Amerykanem Andrew Evansem próbował sił w stylu alpejskim, nową drogą na Manaslu, osiągnęli wysokość 5400 m.
W Afryce wszedł południowo-wschodnią ścianą drogą Shiptona na Mount Kenya (5188 m) oraz w półtora dnia na Kilimandżaro (5890 m).
Wspinał się też w Yosemite, Toulomne Meadows i Dome Lands w Ameryce Północnej.
Autor książek, m.in.: Na zachodniej ścianie Makalu, Zimą na trzeci szczyt Świata, Na kolanach do koryta, Kamienne Lato, Dwa zimowe szturmy, Optikon taternicki, Na Podbój Ameryki, Dwa światy, Sekrety sprawnego działania, Jak działać sprawnie i skutecznie, Bumerang, a także artykułów publikowanych m.in. w Taterniku.
Prowadzi kursy taternickie letnie i zimowe, turystyki zimowej i skałkowe w Klubie Wysokogórskim w Gliwicach.
Jubilatowi życzymy wszelkiej pomyślności!
Anna Makowska
Źródła:
- Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu tom VI, Wydawnictwo Stapis
- z-ne.pl/t,haslo,2941,machnik_andrzej.html
- pza.org.pl/download/taternik/315584.pdf
- kwgl.org/o-klubie/instruktorzy