W 1903 r., Chmielowski (Jeden z prekursorów wspinaczki tatrzańskiej oraz główny inicjator i współzałożyciel pierwszej polskiej organizacji taternickiej– Sekcji Turystycznej Towarzystwa Tatrzańskiego.), podziwiał "szlachetną i pełną godności postawę Czarnego Szczytu"

 

Czarny Szczyt (słow. Čierny štít, niem. Papirustalspitze, Papirusspitze, węg. Papirusz-csúcs)

Stanowi wybitny szczyt o wysokości 2429 m n.p.m., 2434 m n.p.m. lub 2436 m n.p.m. Jest on położony w głównej grani Tatr w słowackich Tatrach Wysokich, na odcinku pomiędzy Wyżnim Baranim Zwornikiem w masywie Baranich Rogów na południowym zachodzie, a Kołowym Szczytem na północy.

O Czarnym Szczycie ogólnie można powiedzieć, że jest charakterystyczny i wyniosły acz nieco przytłoczony bliskim sąsiedztwem potężnych grani szczyt między Baranimi Rogami a Kołowym. Wyróżnia się jednak swoim ostrym wierzchołkiem.

Czarny Szczyt, fot: portalgorski.pl

Czarny Szczyt, fot: portalgorski.pl

Od masywu Baranich Rogów, Czarny Szczyt oddzielony jest wybitną Przełęczą Stolarczyka oraz trzema Papirusowymi Turniami. W kolejności od Przełęczy Stolarczyka w grani, oddzielającej Baranią Kotlinę od Czarnego Bańdziocha, znajdują się kolejno:
-Mała Papirusowa Turnia,
-Mała Papirusowa Przełączka,
-Pośrednia Papirusowa Turnia,
-Pośrednia Papirusowa Przełączka,
-Wielka Papirusowa Turnia,
-Papirusowa Przełączka.

Od Kołowego Szczytu, Czarny Szczyt jest oddzielony Czarną Przełęczą i wyróżnia się tutaj następujące obiekty:
-Wyżni Czarny Karb,
-Czarny Grzebień,
-Czarny Karb,
-Czarny Kopiniak,
-Czarna Przełęcz,
-Czarne Czuby,
-Czarny Przechód.

Do Doliny Czarnej Jaworowej natomiast, opadają z Czarnego Szczytu urwiska o wysokości do 200 m.
Wyróżniają się ściany:
-południowo-wschodnia- ok. 230 m wys.,
-południowa- ok. 230 m wys.,
-zachodnia- ok. 200 m wys.

Najwybitniejsze formacje skalne znajdują się w południowo-wschodniej i południowej ścianie Czarnego Szczytu, opadających w kierunku Baraniej Kotliny.

Turystyka i wspinanie:

Na Czarny Szczyt nie prowadzą żadne znakowane szlaki turystyczne.

Szczyt jest osiągalny w zasadzie tylko dla taterników (lub dla doświadczonych turystów) wieloma drogami o różnych stopniach trudności (głównie z Doliny Kieżmarskiej i z Doliny Jaworowej).

Najwięcej dróg poprowadzono w południowo-wschodniej i południowej ścianie od strony Doliny Dzikiej, które oferują ciekawe wspinanie.

Ściany Czarnego Szczytu, fot: portalgorski.pl

Ściany Czarnego Szczytu, fot: portalgorski.pl

Najdogodniejsze drogi taternickie prowadzące na szczyt to:
-z Przełęczy Stolarczyka, z obejściem Papirusowych Turni,
-z Czarnego Bańdziocha przez Papirusową Przełączkę,
-z Czarnego Przechodu, z obejściem grani po stronie Doliny Czarnej Jaworowej,
-z Doliny Jastrzębiej od północnego wschodu przez dolną część Danielowego Muru,
-z Doliny Dzikiej od wschodu przez Jakubową Ławkę.

Historia:

Masyw Czarnego Szczytu był odwiedzany przez myśliwych i poszukiwaczy złota już w XVIII wieku, a może także wcześniej (brak jest dokładnych danych).
Nie ma też jednoznacznych informacji co do pierwszych oficjalnych wejść na wierzchołek.

Na pewno bywali tu kartografowie i pasterze.

Pierwsze wejścia turystyczne przypisuje się Karolowi Englischowi, Antoninie Englisch i Johannowi Hunsdorfer (seniorowi)- 24 lipca 1898 r.– letnie.
Jako pierwsi zimą, byli tu: Tibold Kregczy i Lajos Rokfalusy (28 grudnia 1911).

Ciekawostki:

Nazwa masywu pojawiała się wśród polskich przewodników tatrzańskich co najmniej od 1895 r. Używali jej m.in. Andrzej Wala i Szymon Tatar.
Pochodzi ona od sąsiedniej Doliny Czarnej Jaworowej.

Niektórzy też głoszą, że wpływ na nazwę szczytu miała barwa skał.

Niemiecka i węgierska nazwa szczytu, podobnie jak polska nazwa sąsiednich Papirusowych Turni, upamiętniają Johanna Andreasa Papirusa, poszukiwacza skarbów, który zginął tu w 1771 r.

Z kolei nazwy:
-Jakubowy Mur,
-Danielowy Mur
oraz podobne odnoszą się do Jakoba Fabriego i jego synów Jakoba juniora i Daniela, którzy poznawali te rejony jako poszukiwacze złota i przewodnicy.

Obiekty w ścianach Czarnego Szczytu zostały nazwane na cześć wspinaczy Arno Puškáša, Stanisława Motyki i Wiesława Stanisławskiego.

Nazwa masywu mimo niegroźnego pochodzenia doczekała się katastroficznej, symbolicznej interpretacji. Pod tytułem Czarny Szczyt, Jacek Kolbuszewski wydał w 1976 r. antologię prozy taternickiej Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego, nawiązując do wizji funkcjonujących wśród dawnych wspinaczy.

Z wierzchołka Czarnego Szczytu rozciąga się ciekawy widok, który jest jednak częściowo ograniczony w niektórych kierunkach (głównie przez potężny masyw Baranich Rogów i Lodowego Szczytu), dzięki czemu jest w pewien sposób ciekawy i oryginalny.

Wspomniana Czarna Dolina Jaworowa to jedna z głównych, wschodnich odnóg Doliny Jaworowej. Jest urokliwa, śliczna, o charakterze piętrowym. Stanowi ideał górskiego piękna.

Bartosz Michalak

ŹRÓDŁA:

- “Najpiękniejsze szczyty tatrzańskie”, J. Kurczab, M. Wołoszyński, Warszawa 1991;
- "Nieznane Tatry- PRZEWODNIK WYSOKOGÓRSKI", L. Jaćkiewicz, Kraków 2010;
- "Tatry słowackie- przewodnik", J.Nyka, Latchoczew 2002;
- wikipedia;
- Internet.