Beskid Niski jest najniższą, ale jednocześnie najrozleglejszą częścią Beskidów i całego łuku Karpat.
Beskid Niski to pasmo górskie w Karpatach (między przełęczami Łupkowską, a Tylicką). Góry te leżą na terenie dwóch państw:
- Polski,
- Słowacji.
Najwyższy szczyt po stronie polskiej to Lackowa (997 m n.p.m.), a po słowackiej stronie – Busov (1002 m n.p.m.).
W centrum Beskidu Niskiego znajduje się Magurski Park Narodowy, a gdy chodzi o wschodnią część – Jaślicki Park Krajobrazowy.
Na terenie Beskidu Niskiego leżą cztery uzdrowiska:
- Rymanów Zdrój,
- Iwonicz Zdrój,
- Wysowa Zdrój,
- Wapienne z wodami mineralnymi.
Znajduje się tutaj również największe obniżenie w łuku Karpat – Przełęcz Dukielska (500 m).
Gdy chodzi o atrakcje regionu, to obok wspaniałych widoków, „sielskich-anielskich” krajobrazów, warto też zwrócić uwagę i odwiedzić tutejsze jaskinie (a jest ich sporo) czy wodospady. Wymienić tu można chociażby:
- Jaskinię Mroczną – jaskinia osuwiskowa w paśmie Magury Wątkowskiej, w obrębie rezerwatu przyrody Kornuty, na zboczu góry o tej samej nazwie.
- Gangusiową Jamę – jaskinia ta znajduje się na wschodnim stoku Kielanówki – koło Lipowicy (gmina Dukla). Ma 190 m długości i 11 m głębokości.
- Zbójecką Piwnicę – nieistniejąca już jaskinia w południowo-zachodniej części Beskidu Niskiego. Obecne wejście, porośnięte chwastami i krzakami to małe zagłębienie skalne. Reszta jest niestety – zawalona.
- Wodospad Magurski – to blisko siedmiometrowej wysokości próg skalny. Znajduje się w Foluszu (leży na obrzeżu Magurskiego Parku Narodowego). Jest to największy wodospad w Beskidzie Niskim.
Beskid Niski to również rejon gdzie znajdują się źródła ropy naftowej, gazu ziemnego, a także wód mineralnych.
Wspomnieć też należy o tym, że góry jako takie górami, panoramy, widoki i owszem, ale warto również pamiętać o historii tego regionu – szczególnie tej powojennej.
Chodzi o to, że liczne wysiedlenia jakie miały miejsce po 1945 roku spowodowały poniekąd, że wiele terenów stało się puste. Pojawiły się ogromne przestrzenie, rozległe tereny, a co za tym idzie, natura eksplodowała tu ponownie. Z drugiej jednak strony nie brakuje także w okolicy architektury sakralnej, starych cmentarzysk, starocerkiewnych zabudowań (większość z nich wpisana jest na Listę zabytków UNESCO). Np.:
-Cerkiew św. Paraskewy w Kwiatoniu,
-Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach,
-Cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach.
Znajdziemy tutaj także klimatyczne kościółki czy sady, ale i nowoczesne uzdrowiska, kurorty i miasteczka gdzie „stare” i „nowe” współistnieją jednocześnie.
Mówimy przede wszystkim o pozostałościach Kultury Łemkowskiej. Na szczęście są takie miejsca, gdzie ona przetrwała i oko w oko możemy z nią obcować, ją obserwować.
Wspinaczy raczej tutaj nie spotkamy.
Gdy chodzi o rejony wspinaczkowe i możliwość uprawiania tejże aktywności, Beskid Niski wypada tu raczej słabo (w przeciwieństwie np. do Beskidu Małego czy Wyspowego). Jak już szukać jakiś dogodnych skał, to wszystkie one zlokalizowane są w Magurskim Parku Narodowym - a schodzenie w takim Parku ze znakowanej ścieżki jest surowo zabronione.
Szacuje się, że ok. 75% powierzchni Beskidu Niskiego zajmują lasy. W przeważającej mierze są to lasy bukowe. Poza tym znajduje się tutaj wiele łąk i pastwisk. Ogólnie to przyjąć można, że góry te są najdziksze w całej Polsce. Sprzyja to rozwojowi przyrody. Natknąć się tu możemy chociażby na niedźwiedzia, wilka czy rysia. Gatunków zresztą różnych zwierząt jest tutaj co niemiara.
Dla wszystkich wędrujących po Beskidzie Niskim istnieje możliwość zdobycia różnych odznak turystycznych. I są to m.in.:
-Magurska Odznaka Terenowa,
-Odznaka Korony Beskidu Niskiego.
Bartek Michalak
Źródła:
https://www.portalgorski.pl/,
http://www.grupabieszczady.pl/,
https://zaleznawpodrozy.pl/,
https://podroze.se.pl/,
https://polskapogodzinach.pl/,
Wikipedia.
