Na początku pojawiła się tzw. Alpenstock.

Historia czekana jest długa. Dzisiejsza dziabka nie pojawiła się nagle. Niewątpliwie stanowi ona i pomoc, ale jest jednocześnie symbolem dla wielu alpinistów wybierających zimowe wspinanie.
Na początku pojawiła się tzw. Alpensztok (niem. Alpenstock) – drewniana żerdź o długości 1,5 – 2,5 m., zakończona uchwytem z jednej strony i grotem z drugiej. Pierwsze wzmianki o takim sprzęcie znaleźć można j już w XVI w. - przy okazji opisywania techniki poruszania się po lodowcu. Używano również do tego liny i raków.
W XVIII w. do klasycznego Alpenstocka dochodzi siekierka, służąca najpewniej do wyrąbywania stopni w lodzie.
Przełom XVIII i XIX w. to czas gdy zaczyna pojawiać się czekan o takim kształcie jaki znamy obecnie.
Pierwsze tego typu sprzęty (ze zwyczajną, konwencjonalną siekierką, a potem z siekierką odwróconą i stworzoną przez to łopatką) wykuwali przydrożni kowale, a dopiero potem specjaliści z np. Chamonix dostosowywali je do indywidualnych potrzeb.
Na początku XX w. następuje drastyczne zmniejszenie długości uchwytu i ostrza czekana.
W roku 1926 natomiast, Alfred Horeschowsky konstruuje czekan z węższym dziobem i pętlą z ruchomym pierścieniem.
Dalsze przemiany dotyczą ostrza, które idzie ostro w dół, a także dostosowywania/ulepszania długości i uchwytu czekana.
Dzięki tym wszystkim innowacjom i patentom padają zimą takie drogi i ściany, które dotąd uważane były za nie do pokonania.
W latach 90. zaczęto pracować nad ergonomią kształtu rączek.
Pojawiły się też różne finezyjne czekany. Powstały specjalne modele do drytoolingu.
Drytooling – rodzaj wspinaczki zimowej z wykorzystaniem sprzętu typowego dla wspinaczki lodowej na nieoblodzonych drogach skalnych.
Jak zatem wybrać odpowiedni dla siebie czekan?
Podstawą będzie tu odpowiedź na pytanie czy poszukujemy czekana w góry czy do wspinaczki? Są też czekany ze szczególnym uwzględnieniem aktywności skitourowej.
Różnią się one bowiem materiałami z którego je zbudowano, profilowaniem głowicy oraz styliska i technologią wykorzystywaną podczas ich wytwarzania.
Czekany turystyczne najczęściej swoje styliska mają proste. Te zaś używane do wspinaczki mają już budowę o wiele bardziej finezyjną. Najczęściej czekan stworzony dla zimowego turysty nie będzie nadawał się do wspinania i na odwrót. Są jednak tzw. czekany modułowe, który służą do obu typu aktywności. Nie są to idealne modele – super profesjonalne i ergonomiczne, ale w sumie to zawsze coś!
Warto również zwrócić uwagę na wytrzymałość danego czeka. W czekanach turystycznych mamy wytrzymałość kategorii B – podstawowa i dużo lepsza – T. W czekanach wspinaczkowych spotykamy jedynie modele cieszące się wytrzymałością typu T.
Na rynku dostępne są czekany lekkie, a nawet ultralekkie (aluminiowe). Dobrze jest aby ów czekan miał dołączoną pętle. Jej stosowanie co prawda konieczne nie jest, ale w większości wypadków może ułatwić nam życie.
Do czekanów głównie skitourowych da się niekiedy podpiąć łopatkę.
Specjalistyczne czekany znajdziemy też do uprawiania:
• wspinaczki lodowej,
• wspinaczki miikstowej,
• drytooling'u.
Pamiętajmy, że o czekan (tak jak i o inne tego typu sprzęty trzeba dbać) .Kontrolować czy ostrze czekana, a także jego grot nie uległy stępieniu, czy ewentualna, dołączona pętla nie jest aby przetarta i czy nieużywany sprzęt stoi w szafie czysty i suchy.
Nazwa „czekan” pochodzi zapewne od nazwy średniowiecznej broni. Choć na początku, w samej Polsce mówiono na niego „piolet”.
Czekan sam w sobie służył do zabijania wojowników. Zakończony był grotem, który doskonale radził sobie ze zbroją. Pierwowzór pochodzi z Chin – tzw. Żeliwna Dłoń, a sprowadzili go do Europy Mongołowie, którzy używali nazwy dżukan.
W Sklep Górski zakupić można różne modele czekanów. I tak np.:
1. Czekan Grivel Air Tech 66 cm - to wysokiej jakości czekan turystyczny od włoskiego producenta. W tym momencie za jedyne 499 zł. 

sklepgorski.pl

2. Czekan Grivel Master Alloy – został zaprojektowany z myślą o ekstremalnej wspinaczce w lodzie i drytoolingu.
3. Czekan turystyczny CT AGILE 45 cm 159 g - obecnie to najlżejszy na rynku czekan Climbing Technology Agile. Przeznaczony jest do ski-touringu i każdej zimowej aktywności górskiej, w której waga jest decydującym kryterium w doborze sprzętu.
4. Dobrym też rozwiązaniem jest CT_zestaw_ASD_Plus_Kit_6135, który pozwala zmienić ultralekki czekan w łopatę śnieżną oraz w awaryjnej sytuacji umożliwia zmianę łopaty w dead man'a, z którym założyć można stanowisko w śniegu.

Bartek Michalak
Źródła:
http://www.portalgorski.pl/,
https://sklepgorski.pl/,
https://drytooling.com.pl/,
https://www.ceneria.pl/,
„ZDOBYWCY. LUDZIE, SZCZYTY, WYPRAWY”,
Wikipedia.