To popularne miejsce, znane jest głównie dzięki dogodnemu położeniu pod Rysami. Leży na wysokości 2250 m n.p.m.
Schronisko pod Rysami (nazywane też Schroniskiem pod Wagą) (słow. Chata pod Rysmi, węg. Hunfalvy-hágó alatti menedékház)
Tatrzańskie małe schronisko położone w górnej części Doliny Żabiej Mięguszowieckiej (Žabia mengusovská dolina) w słowackich Tatrach Wysokich. Jest najwyższym takim obiektem w Tatrach.
Chata pod Rysami, źródło: wikipedia, fot: Not2Bad
Historia:
Mimo że próby wybudowania schroniska podejmowały organizacje turystyczne już przed pierwszą wojną światową, udało się to dopiero w 1930 roku. Łączył się z tym wybuch wielkiiego entuzjazmu w środowisku, bezinteresowne zaangażowanie wielu osób i instytucji. Otwarcie nastąpiło 16 lipca 1933 r.
Piętro zostało dobudowane w czasie generalnego remontu w 1978 roku, głownie za wsparciem działaczy władz partyjnych, którzy mięli sentyment do tego miejsca, jako że pamiętali je z czasów swej młodości, z akcji ku czci Lenina.
Inne remonty wiązały się z demolowaniem schroniska przez lawiny, które niszczyły je zimą kilkanaście razy (ostanio w 1999 i 2001 roku). W 2001 roku właśnie, kiedy to zostało zniszczone piętro chaty, odbudowano go potem z drewna. Planowano przeniesienie schroniska na miejsce mniej zagrożone schodzącymi lawinami, jednak zdecydowano się na jego gruntowną przebudowę w dotychczasowym miejscu. Miała ona sprawić, że schronisko wytrzyma napór kolejnych lawin. Remont zakończono w lecie 2012 roku.
W miejscu obecnego schroniska w latach 1919 i 1926–1929 projektowano budowę dużego hotelu, ale po licznych protestach miłośników Tatr poprzestano na małym schronisku.
W czasie wojny ukrywali się tu uciekinierzy i kurierzy z Polski, m.in. taternicy Wawrzyniec Żuławski i Stanisław Siedlecki. Goślili tutaj też liczni najsłynniejsi taternicy i narciarze, m.in. Arno Puškáš. Od 1978 roku gospodarzem schroniska jest niegdysiejszy nosicz Viktor Beránek.
Sławojka przy Chacie pod Rysami, źródło: wikipedia, autor: Jacek Bednarek
Turystyka:
Do schroniska prowadzi stosunkowo prosty jak na taką wysokość szlak. Ubezpieczenia w postaci łańcuchów znajdują się na jednym dość krótkim odcinku pokonywania gładkiej, ale nachylonej pod niewielkim kątem skały. Mimo stosunkowo łatwego dojścia należy pamiętać o odpowiednim wyposażeniu i ubraniu związanym z wyjściem w najwyższe partie Tatr.
Z budynku schroniska można już łatwo osiągnąć w kilkadziesiąt minut wierzchołek Rysów, stanowi ono też punkt wyjściowy dla taterników udających się na pobliską Wysoką (2560 m n.p.m.).
Czas przejścia na same Rysy ze schroniska to zaledwie 1 h drogi (w dół to ↓ 45 min).
Ciekawostki:
Chata czynna jest tylko w sezonie letnim (od 16 czerwca do 31 października). Zaopatrują ją tragarze (nosicze) lub zwyczajni turyści (za wniesienie ładunku o wadze 5–10 kg otrzymują herbatę z sokiem malinowym i "Certyfikat nosicza"). Dla szczególnie silnych zdarzają się czasem ładunki trzydziestokilowe- za ich wniesienie otrzymuje się herbatę z rumem.
Menu jest tu dość skromne. Warta szczególnego polecenia jest czekolada na gorąco z bitą śmietaną.
Niewielka ilość energii elektrycznej otrzymywana jest z baterii słonecznych, natomiast woda pochodzi z roztopionego śniegu lub pod koniec sezonu ze strumyka położonego poniżej. Na dole chaty znajduje się sala jadalna oraz bufet, zaś na poddaszu sala z miejscami do spania. W nocy jadalnia oświetlana jest poprzez lampy naftowe. Ze względu na niewielkie rozmiary budynku, niemal zawsze część turystów nocuje tutaj na podłodze.
Swoistą "atrakcją" jest kabina toaletowa- znajduje się minutę drogi od schroniska i dosłownie jest zawieszona nad przepaścią. Korzystanie z niej, szczególnie dla panów, mogących z racji ukierunkowania na wprost spoglądać w otchłań, jest silnym przeżyciem.
Specyficzna, ciepła atmosfera schroniska jest zasługą pracującej w nim załogi (prowadzący to prawdziwi ludzie gór, dla których praca w schronisku nie jest tylko pracą, ale pewną filozofią życia).
Obszar schroniska nazwany został "Wolnym Królestwem Rysy". Chodziło o "stworzenie" miejsca, w którym ustają wszelkie podziały, panuje przyjaźń między ludźmi wszystkich narodów, zjednoczonych w miłości do gór.
Można tu przeczytać żartobliwe napisy w stylu "Politykować i pluć na ziemię w tym pomieszczeniu jest zabronione". Inne żarty związane są z postacią Lenina, która to postać w czasie komunizmu w tym właśnie miejscu otaczana była szczególnym kultem, ponieważ Ojciec Rewolucji, nim wyzwolił klasę robotniczą, zdobył szczyt Rysów. Na zewnątrz znajdują się odbite na czerwono w kamieniach jego "ślady" (stóp, rąk, a nawet części ciała na której usiadł by odpocząć).
Dane kontaktowe:
-adres: Chata pod Rysmi, Štrbské Pleso, 059 85
-telefon: (0969) 44-22-314
-ilość miejsc noclegowych: 20
{youtube}jxv2bCKJ3z0{/youtube}
ŹRÓDŁA:
- "Wielka Encyklopedia Tatrzańska", Z. i W Paryscy, Poznań 2004;
- "Tatry Słowackie- przewodnik", J.Nyka, Latchoczew 2002;
- wikipedia;
- Internet.
