Wspinając się od strony Morskiego Oka na Szpiglasowy Wierch przechodzimy tuż obok masywu Miedziane- szczyt w długiej północno-wschodniej grani Szpiglasowego Wierchu w polskich Tatrach Wysokich.
Miedziane (2233 m n.p.m.)
Lokalizacja
Zgodnie z tym co powyżej, masyw Miedzine leży w polskich Tatrach Wysokich i oddziela Dolinę Pięciu Stawów Polskich od Doliny Rybiego Potoku. Grań łączy się z główną granią Tatr na Szpiglasowym Wierchu. Wierzchołek Miedzianego od Szpiglasowego Wierchu oddziela Szpiglasowa Przełęcz, a od Opalonego Wierchu –Marchwiczna Przełęcz (2055 m n.p.m.).
Masyw Miedziane to m.in.:
-Miedziany Upłaz;
-Miedziany Kostur;
-Miedziane Kochy.
W północno-wschodniej grani znajdują się tzw. Kieszonkowe Turnie (małe iglice skalne). Całość znajduje się na terenie Polski.
Widok na Miedziane ze Szpiglasowej Przełęczy, autor: Ewa Biel
Turystyka i wspinanie
Ten położony na zachód od Morskiego Oka szczyt znajduje się na terenie ścisłego rezerwatu przyrody (rezerwat powstał w 1956), ale dawniej był udostępniony turystom. Turysta wędrujący szlakiem na Szpiglasowy Wierch, przekracza trzy żleby, leżące właśnie w masywie Miedzianego:
-Marchwiczny;
-Urwany;
-Szeroki.
Wszystkie są lawiniaste dlatego zimą trzeba wybierać warianty obejściowe (np. w zimie 1996r., kiedy to niedaleko Kieszonkowych Turni, zeszła lawina zabijając czterech turystów). Jeśli chodzi o wspinanie to w rejonie Morskiego Oka jest ono dozwolone od Przełęczy Białczańskiej przez Rysy, Mięguszowiecki Szczyt, Cubrynę aż do Wrót Chałbińskiego wraz z boczną granią Mnicha. Z tego wniosek, że na Miedzianym formalnie wspinać się nie wolno. Niemniej jednak, zanim weszły takie przepisy szczyt ten był przez taterników „chodzony”. Z wierzchołka roztacza się jeden z najwspanialszych widoków w całych Tatrach.
Ciekawostki i historia
Szczyt, był też jednym z najwyżej położonych miejsc wypasu owiec w Tatrach. Zatem na wierzchołku już od dawna bywali pasterze. Ze szczytu roztacza się szeroki widok. W XIX wieku wystawiano w Warszawie Panoramę Tatr namalowaną z jego wierzchołka. Niestety, historia monumentalnego dzieła nie była zbyt wzniosła, gdyż po krótkotrwałym eksponowaniu w Warszawie w 1899 r. została sprzedana i pocięta.
Nazwa szczytu związana jest z pracami górniczymi (wydobycie miedzi) prowadzonymi na jego zboczach w XVIII wieku. Miedziane (podobnie jak inne szczyty bocznej grani gdzie wznosi się Opalony i Szpiglasowy Wierch) stąd właśnie wywodzi swoją nazwę. Otóż zbocza są tu bogate w żyły pegmatytowe, a konkretnie wydobywano tu miedź. Nazwa zatem, „Miedziane”, bo miedź jest jednoznaczna i dosyć jasna. Na stokach Miedzianego botanicy znaleźli stanowiska kilku rzadkich w Polsce gatunków roślin, którymi są: wełnianeczka alpejska, skalnica odgiętolistna, ukwap karpacki, turzyca Lachenala i rozrzutka alpejska. Masyw ten należy do jednej z największych ostoic kozic w całych Tatrach. Pierwsze odnotowane wejście: Franciszek Herbich w 1832 r., zimą Henryk Bednarski i L. Michalski 17 kwietnia 1911 r. Wcześniej, prawdopodobnie, o czym była już mowa, szczyt ten odwiedzali anonimowi pasterze owiec i górnicy (po otwarciu kopalń na tym terenie).
{youtube}JZ-S_PXvJUk{/youtube}
Bartosz Michalak
Żródła:
- Wielka Encyklopedia Tatrzańska, Z. i W Paryscy, Poznań 2004;
- “Najpiękniejsze szczyty tatrzańskie”, J. Kurczab, M. Wołoszyński, Warszawa 1991;
- Tatry Polskie- przewodnik, J. Nyka, Latchoczew 2002;
