Gładki Wierch to jeden z najniższych szczytów głównej grani Tatr w obszarze Tatr Wysokich. Jednocześnie jest on zwornikiem dla odchodzących od grani w kierunku południowo-zachodnim Liptowskich Kop, od których to oddzielony jest przełęczą Zawory. Przełęcz ta znajduje się już na terytorium Słowacji.
Gładki Wierch (słow. Hladký štít, niem. Glatter Berg, węg. Sima-hegy) (2065 m n.p.m.)
POŁOŻENIE:
Gładki Wierch leży pomiędzy Gładką Kotelnicą w grani Kotelnicy i Walentkowym Wierchem w grani głównej. Według części źródeł należy do grani Liptowskich Murów.
Gładki Wierch, Grań Hrubego, Krywań, fot: portalgorski.pl
WSPINANIE I TURYSTYKA:
Gładki Wierch nie należy stricte do celów wspinaczkowych. Stanowi natomiast jeden z elementów grani Tatr "chodzonej" przez wprawnych taterników (podobnie zresztą jak Gładka Przełęcz).
Od Walentkowego Wierchu oddziela go właśnie Gładka Przełęcz, z której to poprowadzone było wygodne wejście na szczyt (droga jest obecnie zamknięta).
HISTORIA:
Drogi prowadzące na szczyt były od dawna znane pasterzom i nie sposób jest określić daty i nazwiska zdobywcy. Najstarsze odnotowane wejścia turystyczne należy do Teodora Eichenwalda, Ferdynanda Rabowskiego, Jana Bachledy Tajber, Wojciecha Tylki Suleja (5 sierpnia 1902). Zimą natomiast na szczycie jako prawdopodobnie pierwsi stanęli Józef Grabowski z osobami towarzyszącymi (3 lutego 1912).
CIEKAWOSTKI:
Nazwa szczytu pochodzi od stromo opadających trawiastych zboczy, niebezpiecznych dla wypasanych tam dawniej zwierząt (bydła i koni).
W latach 1929-1930 na szczycie znajdowała się zimowa stacja badawcza klimatologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gładka Przełęcz (1994 m n.p.m.)
Jest jedną z najniższych przełęczy w grani głównej Tatr Wysokich. Jednocześnie słynęła niegdyś z fantastycznych widoków. Leży w pobliżu Gładkiego Wierchu i oddziela go od Walentkowego Wierchu. Powstała w szerokiej strefie strzaskań granitu.
Nazwa pochodzi od leżącego poniżej przełęczy (od strony Doliny Pięciu Stawów Polskich) zbocza Gładkie.
Wygodne i często używane przejście na przełomie XIX i XX wieku.
- W 1889 r. przez Gładką Przełęcz Towarzystwo Tatrzańskie poprowadziło szlak z Doliny Pięciu Stawów Polskich do Doliny Cichej. Używany był w czasie II wojny światowej przez kurierów i uciekinierów (tzw. "brama wolności"), a także przez partyzantów. Obecnie szlak po stronie polskiej jest zamknięty (nadal widoczna jest wyraźna ścieżka). Znakowany szlak turystyczny pozostał tylko po stronie Słowacji (przez Dolinę Cichą i przełęcz Zawory).
- Przełęcz zdobyła wraz z córkami Maria Skłodowska-Curie (1911).
- Gładka Przełęcz jest też przejściem używanym przez zwierzęta: niedźwiedzie, rysie i jelenie.
- Jeszcze w 1928 r. żywy był pomysł w Czechosłowacji budowy szosy panoramicznej przez właśnie Gładką Przełęcz.
{youtube}FIsXTaLLt1M{/youtube}
Bartosz Michalak
ŹRÓDŁA:
- Tatry wysokie- przewodnik taternicki, W. H. Paryski, Warszawa 1984;
- Wielka Encyklopedia Tatrzańska, Z. i W Paryscy, Poznań 2004;
- Najpiękniejsze szczyty tatrzańskie”, J. Kurczab, M. Wołoszyński, Warszawa 1991;
- Tatry Polskie- przewodnik, J. Nyka, Latchoczew 2002;
- Tatry Słowackie- przewodnik, J. Nyka, Latchoczew 2002.
