Polacy mają na swoim koncie wiele dokonań w różnych dziedzinach. Jeżeli chodzi o świat gór to naprawdę mamy się kim pochwalić w himalaizmie i alpinizmie. W momencie kiedy dostałam tę książkę do recenzji byłam pełna niepewności, przecież pojawiły się już publikacje na temat wielkich odkrywców, czego zatem mogę spodziewać się po tej książce? Czy znajdę tu coś nowego?

Wielcy polscy podróżnicy, którzy odkrywali świat – recenzja książkiWielcy polscy podróżnicy, którzy odkrywali świat – recenzja książki

Świat podróży jest mi bardzo bliski. Właściwie to dzięki temu, że kilka lat temu zaczęłam podróżować oddycham. Nie wyobrażam sobie dzisiaj mojego życia bez podróżowania. Książka „Wielcy polscy podróżnicy, którzy odkrywali świat” wydana za pośrednictwem wydawnictwa Muza dla osoby, która interesuje się tą tematyką to strzał w dziesiątkę. Z wypiekami na twarzy odkrywałam kolejne nazwiska i czytałam o wybitnych postaciach z ogromnym zainteresowaniem. Poznacie dzięki tej książce wielu podróżników, antropologów, alpinistów, badaczy Syberii, naukowców, polarników i tak dalej … i tak dalej.

Kto napisał książkę?

Maria i Przemysław Pilichowie są autorami tej księgi ogromnej wiedzy. Zebrali informacje o 33 podróżnikach, którzy mieli zasługi dla poznania świata i rozwoju nauki. Większość z nich wędrowała przez Kaukaz i Syberię. Autorzy wnikliwie szukali prawdy - mając wiele źródeł z różnymi danymi dokonywali wręcz śledztwa, by informacje które zostaną zawarte w ich publikacji były jak najbardziej autentyczne.

Jak prezentowane są informacje w książce?

Znajdziemy tu chronologiczny zapis z życia bohaterów książki. Podróżnicy są „poukładani” według lat życia. Zaczynamy od Benedytka Polaka (ok. 1200 – ok. 1280), a kończymy na Ryszardzie Wiktorze Scharamm-ie (1920-2007).

Poznacie historię a także życie codziennie wszystkich bohaterów. Zawsze przy podróżniku na początku rozdziału jest jakiś cytat, który autorzy dobrali tematycznie do postaci i jej dokonań. Za każdym razem znajdziecie także zdanie wprowadzające. Jest tu wiele grafik i zdjęć.

I tym oto sposobem poznacie pierwszego Polaka, który wszedł na piramidę Cheopsa, „Króla Madagaskaru” lub człowieka Polaka, który leciał balonem. Brzmi ciekawie? To czytajcie dalej.

Charakterystyka górskich postaci w książce

Ważnym człowiekiem dla świata gór to Paweł Edmund Strzelecki, odkrywca góry Kościuszki – najwyższego szczytu w Australii (2228 m n.p.m). Co ciekawe, Strzelecki był pierwszym Polakiem, który odbył indywidualną podróż dookoła świata! Żył w latach (1797-1873).

Święta Góra Ormian – pierwszy Polak, jaki na niej stanął to Józef Chodźko – geograf i alpinista. Żył w latach 1800-1881, a na samym Kaukazie spędził aż 41 lat. Dokonywał tam pomiarów topograficznych, kreślił mapy i opisywał zwiedzone tereny. W 1850 roku zdobył Ararat.

Interesowaliście się kiedyś lodowcami? Hieronim Stebnicki (1832-1897) był kartografem na służbie cesarskiej. Ma na swoim koncie wiele dokonań, głównie przy tworzeniu map. Stworzył teorię powstawania gór fałdowych.

Poznamy w tej książce kolejną wybitną postać, jest nią Bronisław Grąbczewski (1855-1926) – polski prekursor alpinizmu zimowego. Miał na swoim koncie kilkanaście wejść na wysokości powyżej 5000 m n.p.m. To niesamowite, że autorzy dotarli do tak wielu informacji na jego temat. Doczytacie w tym rozdziale także o tym, iż K2 widnieje pod kilkoma nazwami. To właśnie Grąbczewski badał wysokość tej góry, dla Europy było to ogromne odkrycie.

Czy żeglarz może mieć także górską pasję? Oczywiście, że tak! Mariusz Zaruski (1867-1941) jest bardzo znaną postacią w środowisku żeglarskim, ale także i taternickim czy wśród ratowników górskich. To właśnie on założył TOPR. Warto w książce zajrzeć do wspomnień o nim.

Mimo, iż kolejna postać nie jest bezpośrednio powiązana z górami, to przy okazji tej książki nie sposób o nim nie wspomnieć. Kazimierz Nowak (1897-137) jest bardzo ważną postacią w dziedzinie polskiego reportażu podróżniczego. Nowaka nazywa się podróżnikiem wszechczasów. W latach 1931-1936 przewędrował całą Afrykę. Jest to człowiek warty wspomnień, a każdy podróżnik, który naprawdę interesuje się światem zna jego dokonania. Warto zwrócić uwagę, iż autorzy przedstawili wykaz jego książek, do których na pewno warto zajrzeć.

Spitsbergen – kojarzony jest ze Stanisławem Siedleckim (1912-2002), który bardzo dobrze jest znany w środowisku taternickim.

I na koniec Super Kolos – to nagroda przyznawana w Gdyni podczas spotkań podróżników, żeglarzy i alpinistów. Na Kolosach w 2002 roku taką nagrodę otrzymał Ryszard Wiktor Schramm, który był podróżnikiem, biochemikiem i alpinistą. Nagroda Super Kolosa została mu przyznana za wybitne osiągnięcia w górach wysokich i na Spitsbergenie.

Podsumowanie

W mojej recenzji celowo przytoczyłam i przybliżyłam Wam nazwiska osób związanych z górami. Mam nadzieję, że to wprowadzenie zachęci Was do sięgnięcia do tej książki. Oprócz wymienionych osób jest wiele innych podróżników, polarników czy antropologów wartych uwagi. Jeżeli lubicie historię albo interesują Was przeszłe dzieje związane z odkrywaniem świata i gór, to szczerze zachęcam do przeczytania tej książki. Jeżeli macie wśród znajomych prawdziwych pasjonatów podróży to ta książka może okazać się jako prezent strzałem w dziesiątkę.

Jak widać Polacy od dawnych czasów interesowali się światem. Nie ma nic piękniejszego niż rozwijanie pasji. Jedni kochają góry, innych interesuje żeglarstwo. Niektórzy wolą marznąć na Antarktydzie. Są też tacy których fascynuje Afryka. Dla kogoś marzeniem może być zdobycie Everestu, a ktoś inny całe życie czeka na spędzenie czasu w amazońskiej dżungli. Pomysłów na odkrywanie świata może być wiele. Mam nadzieję, że ta książka  Wam w tym pomoże.

Katarzyna Irzeńska
Obserwatorium kultury i świata podróży
www.kirzenska.wordpress.com