Hruby Wierch - Leksykon szczytów tatrzańskich
Z daleka wygląda imponująco. Hruby Wierch to najwyższy punkt 2-kilometrowego grzbietu gdzie piętrzą się także strzeliste turnie. Jest ich ok. 16.
Hruby Wierch (2428 m n.p.m.)
(słow. Hrubý vrch, dawniej także Triumetal, niem. Triumetal, dawniej Trumetalspitze, węg. Triumetal)
Jest to wybitny szczyt położony w bocznej Grani Hrubego, będącej odnogą głównej grani odnogi Krywania. Wznosi się on nad dolinami:
-Hlińską,
-Młynnicką,
-Niewycerką.
Hruby Wierch zalicza się do szczytów zwornikowych, z którego wybiegają trzy granie:
-południowa, w kierunku Furkotu- grań ta daje najdogodniejszy dostęp do szczytu,
-wschodnia, najsilniej się obniżająca i biegnąca w stronę Szczyrbskiego Szczytu,
-północno-zachodnia (dokładniej: grań NWW), tzw. Grań Hrubego- tworzy niemal poziomy skalny mur i nadaje charakter i nazwę całemu masywowi,
-zachodnia- ograniczona z prawej strony żlebem spadającej z grani łączącej Hruby Wierc z Furkotem.
Hruby Wierch z Niewcyrskiej Przełęczy, zdjęcie z bazy PG, album- Irek- Liptowskie uroczyska
Turystyka i wspinanie:
Obecnie na Hruby Wierch nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny, ale jest on łatwo dostępny:
-z doliny Młynnickiej,
-z doliny Furkotnej.
Do popularnych dróg wspinaczkowych natomiast należą drogi:
-prawą częścią północno-wschodniej ściany Wielkiej Terlańskiej Turni,
-prawą częścią północnej ściany Hrubego Wierchu- drogą Komarnickich,
-lewą częścią północnej ściany Hrubego Wierchu.
Piękną wyprawą taternicką jest też przejście samej grani.
Widok z Zaworów, źródło- wikipedia, autor- Jerzy Opioła
Historia:
Jako pierwsi zbocza masywu Hrubego Wierchu poznali koziarze (tj. polujący na kozice). W XIX wieku największym znawcą tego rejonu był przewodnik Jędrzej Wala starszy, który początkowo (jeszcze przed 1857 r.) polował tam na kozice, a później (przed 1880 r.) wprowadzał na szczyt polskich turystów. Upamiętniono go w nazwach Walowych Turni– pomniejszych kulminacji w Grani Hrubego.
Zimą pierwszego wejścia na szczyt dokonali za to Gyula Hefty, Tibold Kregczy, Endre Maurer i Lajos Rokfalus- 13 stycznia 1912 r.
Ciekawostki:
Masyw charakteryzuje się dużymi wartościami przyrodniczymi (pralasy, ostoje kozic).
Jego nazwa pochodzi od kształtu góry i towarzyszącej mu masywnej („hruby”– gruby), szerokiej grani północno-zachodniej.
{youtube}UZYlzCOBNmc{/youtube}
ŹRÓDŁA:
- “Najpiękniejsze szczyty tatrzańskie”, J. Kurczab, M. Wołoszyński, Warszawa 1991,
- "Nieznane Tatry- PRZEWODNIK WYSOKOGÓRSKI", L. Jaćkiewicz, Kraków 2010,
- "Tatry słowackie- przewodnik", J.Nyka, Latchoczew 2002,
- Internet.
Bartosz Michalak